Józef Mateusz Pigulski

Józef Mateusz Pigulski
Data i miejsce urodzenia	1724 r. Warszawa
Data i miejsce śmierci	1817 r. Królewiec
Zawód	malarz

Józef Mateusz Pigulski (ur. ok 1724 r. w Warszawie, zm. ok. 1817 r. w Królewcu) – malarz nadworny biskupa warmińskiego Adama Stanisława Grabowskiego.

Życiorys

Szkoła i wykształcenie

Z rachunków biskupa Grabowskiego wynika, że ostatnią wypłatę Pigulski otrzymał 1 czerwca 1757 r. To może wskazywać na fakt, iż bp Grabowski, znany wówczas jako mecenas, wysłał Pigulskiego na dalsze studia malarskie. Pigulski w 1765 r. zapisał się na Uniwersytet w Królewcu jako "Varsau. Polon. Elegantiorispicturaeculton". Dzięki temu wpisowi wiadomo, że Pigulski był warszawiakiem i Polakiem.

Praca

Pigulski w latach 1747-1757 pracował dla biskupa warmińskiego Adama Stanisława Grabowskiego. Otrzymywał wynagrodzenia za swoje prace, miedzy innymi za obraz "Świętej Katarzyny w otoczeniu świętych". Obraz ten wykonał w 1753 r. na zamówienie do głównego ołtarza w kościele pw. św. Katarzyny w Braniewie. Obraz usunięto z kościoła w 1897 r.

Pigulski wyjechał w 1757 r. do Berlina, tam malował portrety. Około 1761 r. na stałe zamieszkał w Królewcu. Malarz Pigulski w Królewcu był znany jako pastelista wykonujący portrety. Nadal podróżował do Berlina i Wilna. Podczas podróży realizował artystyczne zamówienia. W 1798 r. mieszkał w Wilnie w pałacu Paca. W prasie miejscowej reklamował się jako malarz-portrecista.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

Józef był w stałym kontakcie z dworem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w Warszawie i prawdopodobnie dla króla wykonywał portret. W 1787 r. pracę wykonywał dla ordynata Andrzeja Zamoyskiego, malując pięć pastelowych portretów jego dzieci. Dwa obrazy Pigulskiego zachowały się w Muzeum Mazowieckim w Płocku: portret kasztelanowej rawskiej Teresy z Czempińskich Siemianowskiej oraz portret kasztelana rawskiego Antoniego Konstantyna Grzymały Siemianowskiego z Siemianowa. Oba portrety wykonane były w latach 1785-1789 pastelami. Kilka portretów mieszczan królewieckich, które wykonał Pigulski, znajdowało się w prywatnych zbiorach.

Ciekawostki

Większość prac Pigulskiego uległa rozproszeniu. Chociaż w dziejach sztuki nie zajmował ważnego miejsca, to jego działalność artystyczna stanowiła dowód potwierdzający związki kulturalne Rzeczypospolitej z Królewcem.

Bibliografia

Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla od połowy XV wieku do 1945 roku, Warszawa 1963.
Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Prus Książęcych i Ziemi Malborskiej od połowy XV do końca XVIII wieku, t. 2, Olsztyn 1980.
Wybitni Polacy w Królewcu XVI-XX wiek, red. Sławomir Augusiewicz, Janusz Jasiński, Tadeusz Oracki, Olsztyn 2005.