Narty

Narty
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Jedwabno
Liczba ludności (2009)	116
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	12-122
Tablice rejestracyjne	NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Narty
Położenie na mapie Polski Narty
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Narty (niem. Narthen) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Jedwabno. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego. Miejscowość leży na południowym brzegu Jeziora Narty (Świętajno), 3 km na wschód od Jedwabna, przy drodze krajowej nr 58 w kierunku Szczytna.

Dzieje miejscowości

Wieś założona została w 1571 roku na prawie chełmińskim na 46 łanach; pierwszym sołtysem był Stanisław Witkowski. W wyniku działań wojennych podczas II wojny światowej wieś została zniszczona w 25%. Po wojnie działała tu spółdzielnia rolna. Narty wykorzystują swe położenie i zwracają się ku turystyce; znajduje się tu pole biwakowe oraz wiele domków letniskowych. Ponadto część turystów wybudowała tu sobie własne domy, których jest więcej niż domów stałych mieszkańców. Na początku obecnego stulecia głośna stała się sprawa Agnes Trawny, która wystąpiła na drogę sądową w celu uzyskania zwrotu gruntów w Nartach, w tym gospodarstwa rolnego, znajdujących się w posiadaniu dwóch rodzin.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Janusz Gębczyński.

Liczba mieszkańców i gospodarstw rolnych w poszczególnych okresach:

1782 –19 gospodarstw

1818 – 125 osób, 20 gospodarstw

1858 – 25 gospodarstw

1939 – 258 osób

1954 – 125 osób

2010 – 116 osób

Kultura

W miejscowym ośrodku wypoczynkowym organizowane były plenery w ramach Międzynarodowego Konkursu na Rysunek Satyryczny „Jaka bede…”. W miejscowości działa Stowarzyszenie Rozwoju i Promocji Miejscowości Narty.

Zabytki:

• Budynek dawnej szkoły
• W pobliżu wsi znajdują się pozostałości umocnień ziemnych z okresu I i II wojny światowej

Bibliografia:

Ambroziak Sławomir, Dzieje parafii, kościołów i życia religijnego gminy Jedwabno (Jedwabno, Małga, Nowy Dwór), Rocznik Mazurski, t. 5, 2001, s. 3-30.
Ambroziak Sławomir, Historia gminy Jedwabno, jedwabno.pl [22.08.2013]
Ambroziak Sławomir, Z dziejów gminy Jedwabno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 7-15.
Swędrowski Michał, Słowo wstępne, [w:] Wyjazdy i powroty. Wysiedlenie i wyjazdy Niemców z Polski a zasadność roszczeń majątkowych. Czy słuszne są obawy Polaków? Materiały konferencyjne, red. Michał Swędrowski, Olsztyn 2009, s. 3-4.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS: stat.gov.pl [09.09.2013]