Bądki

Bądki
Pałac w Bądkach. Fot. Włodzimierz Jacek Adamski. Źródło: Commons Wikimedia
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Zalewo
Liczba ludności (2010)	206
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Bądki
Położenie na mapie Polski Bądki
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Bądki (niem. Bündtken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Zalewo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W latach 1946–1975 wieś wchodziła w skład powiatu morąskiego. Miejscowość w 2010 r. liczyła 206 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Bożena Gromadzka.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Iławskim, 4 km na północ od Zalewa, na zachód od drogi wojewódzkiej nr 519, przy granicy z powiatem ostródzkim.

Dzieje miejscowości

Miejscowość została założona w 1379 r. jako wieś pruska. Jej pierwotna nazwa brzmiała Bandyan i nawiązywała do imienia zasadźcy – Prusa Bundeka. W XIV w. obszar wsi obejmował 20 łanów. W XVI w. Bądki zostały przekształcone w dobra rycerskie.

W XVII stuleciu wieś należała do rodziny Rekowskich. W 1782 r. składała się z 33 budynków mieszkalnych.

W 1858 r. miejscowość była zamieszkana przez 210 osób i składała się z 16 domów. W połowie XIX w. dobra w Bądkach nabył kupiec rodem z Hamburga, Johann Martin Stoppel. Ożenił się z Anną Lievin, córką lekarza z Gdańska. Ich potomkowie pozostali w Bądkach do 1945 r.

W latach 1937–1939 Bądki liczyły 244 mieszkańców.

Zabytki

• zespół dworsko-parkowy w Bądkach z XIX w., wybudowany w stylu neogotyckim
• rozległe podwórze gospodarcze; domy mieszkalne dla dawnych pracowników majątku
• rozległy park krajobrazowy

Bibliografia

Jackiewicz-Garniec Małgorzata, Garniec Mirosław, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn 1999.
Morąg. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1973.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
wuoz.olsztyn.pl, wojewódzka ewidencja zabytków [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Zalewo, zalewo.f117.pl [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
verwaltungsgeschichte.de [05.03.2014]
polskaniezwykla.pl [05.03.2014]