Sarnowo
| Sarnowo | |
| | |
| [[Plik:|240px|Kościół z XX w. w Sarnowie]] Kościół z XX w. w Sarnowie
| |
| Rodzaj miejscowości | wieś |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko - mazurskie |
| Powiat | nidzicki |
| Gmina | Kozłowo |
| Sołectwo | Sarnowo |
| Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
| Strefa numeracyjna | (+48) 89 |
| Kod pocztowy | 13 - 124 Kozłowo |
| Tablice rejestracyjne | NNI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Sarnowo | |
| Położenie na mapie Polski  Sarnowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Sarnowo (Schernaw, Szernaw) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Kozłowo. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Kozłowo przez, którą przepływają dwie rzeki mające swe źródła na terenie Gminy – Nida i Szkotówka. Łączą się one tworząc rzekę Wkrę – dopływ Narwi. Ponadto znajduje się tu 9 jezior o pow. 347 ha. Większe z nich to: Kownatki, Kąty oraz Szkotowskie.
Dzieje miejscowości
Pierwsi osadnicy na terenie dzisiejszego Sarnowa mieli pojawić się już w 1340 r . Wieś została lokowana w 1352 r. przez komtura ostródzkiego Guntera von Hohenstein. Była to wówczas wieś dannicka na prawie chełmińskim. W 1387 r. w Sarnowie otrzymał karczmę Hans Scharfenstein. Przed 1426 r. funkcjonował w miejscowości młyn nad Szkotówką. W 1467 r. wieś trafia w ręce Paśka Negockiego. Komtur morąski – Henryk Reuss z Pławna oddał Sarnowo w zastaw za 450 zł. W 1517 r. funkcjonował tutaj młyn . W 1542 r. w Sarnowie jest jedynie ludność polska. We wsi pustą włókę w 1564 r. otrzymuje Dzieszko Lanckoroński. W 1579 r. funkcjonowała w Sarnowie szkoła. W 1781 r. we wsi mieszkało: 3 chłopów chełmińskich, 3 lemanów, 19 gburów, chałupnik, 6 pastuchów, pastor, organista i kowal. W XIX w. wieś znajdowała się w powiecie niborskim. Swoim obszarem obejmowała 1860 ha z 150 domami. Miejscowość zamieszkiwało wówczas 800 osób.
Kultura
We wsi działa Szkoła Podstawowa.
Ludzie związani z miejscowością:
Na kartach historii wsi zapisał się komtur ostródzki Guntera von Hohenstein.
Zabytki:
We wsi znajduje się kościół z początku XX w. i cmentarz z I wojny światowej.
Bibliografia:
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. X, Warszawa 1889, 960 ss.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Reznera, Nidzica 2012, s. 165 - 202.
