Józef Tomke

Józef Tomke
Data i miejsce urodzenia	2 listopada 1911 r. Zakrzewo

Józef Tomke (ur. 2 listopada 1911 r. w Zakrzewie) – nauczyciel, kierownik Katolickiej Szkoły Polskiej w Brąswałdzie w latach 1935–1938.

Życiorys

Urodził się i wychował w wielodzietnej rodzinie chłopskiej. Jest synem Franciszka i Marii opowiadających się za polskością.

Podczas II wojny światowej jako obywatel niemiecki został siłą wcielony do Wehrmachtu i walczył na froncie zachodnim.

Szkoła i wykształcenie

Józef Tomke był absolwentem niemieckiej szkoły ludowej w Zakrzewie, Gimnazjum Klasycznego w Chojnicach (egzamin dojrzałości zdał w 1931 r.). Ukończył Państwowy Kurs Nauczycielski w Poznaniu, a po II wojnie światowej studium nauczycielskie.

Praca

Przed wojną pracował jako nauczyciel na Pomorzu, a następnie w Brąswałdzie na Warmii. W 1938 r. został pozbawiony prawa nauczania i musiał opuścić Prusy Wschodnie.

W 1947 r. podjął ponownie pracę w oświacie. Był nauczycielem i kierownikiem szkoły powszechnej w Nowym Gronowie. W 1972 r. odszedł na emeryturę.

Działalność społeczna, kulturalna, naukowa, polityczna

W Brąswałdzie zorganizował drużynę harcerską, wchodzącą w skład Hufca Wschodniopruskiego Związku Harcerstwa Polskiego w Niemczech, a także świetlicę, prowadził lekcje otwarte oraz wygłaszał referaty z zakresu metodyki nauczania.

Nagrody i odznaczenia

Za swoją działalność został odznaczony m.in.:

• Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
• Złotym Krzyżem Zasługi
• Honorową Odznaką "Zasłużony dla Warmii i Mazur"

Bibliografia

Filipkowski Tadeusz, W obronie polskiego trwania. Nauczyciele polscy na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach międzywojennych, Olsztyn 1989, s. 150-151.

Oracki Tadeusz, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla (od połowy XV w. do 1945 roku), Warszawa 1963, s. 291.

Zobacz też

Lewandowska Izabela, Z cyklu: 80-lecie szkół polskich na Warmii. Brąswałd, "Puls Regionu" 2009, nr 99, s. 10 [22.04.2014]