Rozogi (gmina Sorkwity)

Rozogi
Dwór w Rozogach. Fot. Mieczysław Kalski [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	mrągowski
Gmina	Sorkwity
Sołectwo	Rozogi
Liczba ludności (2010)	225
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Rozogi
Położenie na mapie Polski Rozogi
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rozogi (niem. Rosoggen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 225 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Ewa Wiśniewska.

Dawny dwór w Rozogach. Fot. Piotr Marynowski Wikimedia Commons [03.03.2015]

Położenie

Miejscowość położona jest między trzema jeziorami: Pierwój, Piłakno, Stromek, w odległości ok. 6 km od Sorkwit.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowano na prawie chełmińskim na części dóbr kozłowskich, które w 1388 r. zostały nadane rycerzowi Filipowi Wildenowi. Nazwa wsi najprawdopodobniej wywodzi się od Rozóg w powiecie szczycieńskim, które dawniej nazywane były Rozogami Polskimi. Założono tutaj w XVIII w. szkołę pod patronatem szlacheckim. Wiadomo, że w XIX w. na terenie wsi istniał dwór oraz gajówka. W 1785 r. we wsi były 22 dymy. W XIX i XX w. Rozogi należały do pruskiej rodziny Rogalla von Bieberstein. Wieś obejmowała w tym czasie 396 ha z 36 domami. Mieszkańców było 281 osób. Majątek znajdujący się w miejscowości obejmował 442 ha z 9 domami. W majątku było 158 mieszkańców . W XX w. Rozogi podporządkowane były parafii w Rybnie. Zabudowa wsi przyjęła kształt skupiska wokół stawu.

Kultura

W Rozogach działa świetlica. Organizowane są tutaj festyny rodzinne.

Zabytki

• klasycystyczny dwór z XIX w. - na przełomie XIX i XX stulecia należący do rodziny von Bieberstein; zachowane pozostałości założenia parkowego; na wzgórzu zlokalizowany jest cmentarz rodowy dawnych właścicieli
• dawny park
• cmentarz rodowy

Ludzie związani z miejscowością

• Paul Hensel (1867-1944) – ksiądz ewangelicki, redaktor, pisarz, poseł do Reichstagu, proboszcz miejscowej parafii w latach 1891-1894.

Bibliografia

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IX, Warszawa 1888.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]