Narajty

Narajty
Narajty. Fot. Albert Jankowski. Źródło: Commons Wikimedia [27.08.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Pasym
Liczba ludności (2010)	138
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	12-130
Tablice rejestracyjne	NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Narajty
Położenie na mapie Polski Narajty
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Narajty (dawniej Narejty, niem. Nareythen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 138 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jolanta Augustowska.

Położenie

Wieś położona jest na Pojezierzu Mazurskim, nad jeziorem Narejtko, w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego. Miejscowość leży w odległości 5 km na południe od Pasymia.

Dzieje miejscowości

Narajty to jedna z najstarszych wsi na terenie powiatu szczycieńskiego. Dokument lokacyjny wystawiono 7 lipca 1384 roku, nadając po 10 łanów rycerzom: Staśkowi i Jakubowi z Fiszewa, a kolejne 10 łanów nieco później otrzymał Andrzej Starosta. Przywilej odnowiony został w 1429 roku dla Andrzeja (syna Michała), Ditryka (syna Nasuty) i Mikołaja (syna Stefana), którzy otrzymali łącznie 30 łanów na prawie chełmińskim. Nazwa wsi pochodzi o jeziora Narejtko.

W raporcie starosty szczycieńskiego von Gaudeckera z 1730 r. odnotowano Narajty jako miejscowość posiadającą szkołę.

Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.

Liczba mieszkańców i gospodarstw w poszczególnych okresach:

• 1782 r. – 20 gospodarstw

• 1818 r. – 140 osób, 24 gospodarstwa

• 1939 r. – 256 osób

Zabytki

• domy nr 9, 17, 20, a także drewniana chałupa z połowy XIX wieku
• budynek dawnej szkoły z przełomu XIX i XX wieku (obecnie własność prywatna)

Bibliografia

Toeppen Max, Historia Mazur, Olsztyn 1995 (przekład M. Szymańska-Jasińska)
Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. 1, Olsztyn 2011.
Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Pasym, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, ss. 16-20.
Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
Bank Danych Lokalnych GUS [29.08.2013]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [29.08.2013]
Strona Urzędu Gminy Pasym [10.09.2013]
Wikipedia [27.08.2014]