Orzechówko

Orzechówko
Orzechówko przed II wojną światową. Źródło: www.mazurskakraina.org [15.10.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Świętajno
Liczba ludności (2010)	60
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Orzechówko
Położenie na mapie Polski Orzechówko
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Orzechówko (niem. Orzechowken, od 1938 r. Nussdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Świętajno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999–2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 60 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Jaźwiński.

Położenie

Wieś położona jest w północno–wschodniej części województwa warmińsko–mazurskiego, na Pojezierzu Ełckim, 10 km na południowy zachód od Olecka i 3 km na północny wschód od Świętajna. Na południowy zachód od wsi znajdowało się dawniej spore jezioro (ok. 37 ha), które po zarośnięciu nazwane zostało Łąkami Orzechowskimi.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno–wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1555 roku starosta Krzysztof Glaubitz sprzedał trzy łany sołeckie kościelnemu Michałowi oraz Pawłowi Szymonicowi z Szof (Krokocie). Ze swej strony sołtysi zobowiązali się do założenia wsi czynszowej na 30 łanach na prawie chełmińskim; osadnicy otrzymali dziesięcioletnią wolniznę. Już w 1556 roku Paweł dokupił kolejny łan sołecki z zadaniem obsadzenia dodatkowych 10 łanów. Orzechówko należało do parafii ewangelickiej w Świętajnie.

Szkołę we wsi założono w 1761 roku. W 1935 roku zatrudnionych w niej było dwóch nauczycieli, a w ośmiu klasach uczęszczało do niej ogółem 68 uczniów.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1857 r. – 376 osób

• 1933 r. – 363 osoby

• 1939 r. – 334 osoby

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Świętajnie.

Zabytki

• domy murowane z przełomu XIX i XX wieku (nr 3 i 4)
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku
• cmentarz ewangelicki z XIX wieku, rodzinny

Bibliografia

Białuński Grzegorz, Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Gminna ewidencja zabytków, udostępniona E-ncyklopedii przez Urząd Gminy w Świętajnie, 30.12.2013.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
Verwaltungsgeschichte [12.11.2013]