Sugajenko
Sugajenko | |
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko - mazurskie |
Powiat | nowomiejski |
Gmina | Kurzętnik |
Sołectwo | Sugajenko |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Tablice rejestracyjne | NNM |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Sugajenko (1706 r. Sugnienko, niem. Sugainko) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Wieś znajduje się niedaleko Jeziora Sugajna. Miejscowość leży na terenie gminy, która obejmuje swoim zasięgiem wschodni kraniec Pojezierza Brodnickiego. W obszar gminy wchodzi 17% lasów i 71 % użytków rolnych. Ponadto miejscowość znajduje się na obszarze powiatu nowomiejskiego, który rozciąga się na pograniczu Pojezierza Chełmińskiego, Pojezierza Iławskiego, Garbu Lubawskiego i Pojezierza Dobrzyńskiego, w południowo – zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego.
Dzieje miejscowości
Nazwa miejscowości wywodzi się prawdopodobnie od Jeziora Sugajna, obok którego leży wieś. Nie znana jest dokładna data lokacji. W latach 1667 – 1731 Sugajenko należało do miasta Chełmży i obejmowało 40 włók. W 1706 r. wieś należała do parafii Mroczno i obejmowała 614 ha ziemi, w tym 519 ha ziemi ornej i 18 ha łąk.W 1773 r. ziemie w Sugajenku przejął rząd Prus i utworzono tu domenę państwową. W 1793 r. długi Chełmży wobec kapituły chełmińskiej były tak duże, że wystąpiono na drogą sądowa, by po długich negocjacjach spłaty rozłożyć na raty roczne a pieniądze miały pochodzić z czynszu uzyskanego z dzierżawy Sugajenka. W 1885 r. miejscowość zajmowała 614 ha z 93 dymami w tym z 69 domami. We wsi było 444 mieszkańców: 386 katolików, 58 ewangelików. W szkole katolickiej w 1887 r. było 80 dzieci. Po powstaniu państwa polskiego, w 1920 r. w Sugajenku pozostała tylko jedna rodzina niemiecka. W 1922 r. Sugajenko było gminą wiejską. W trzyklasowej szkole kierownikiem był Alfons Wróblewski. Przed 1939 r. Sugajenko należało do wójtostwa z siedzibą w Mrocznie a sołtysem w 1928 r. był niejaki Ponczykowski. W czasie okupacji niemieckiej (druga wojna światowa) do obozu w Potulicach z Sugajenka wywieziono 6 osób dorosłych i pięcioro dzieci z rodzin: Dziukowskich, Kiejdrowskich, Raszkowskich, Romanowskich i Zarembów. Po 1945 r. punktem filialnym szkoły kierowała Danuta Prucnal. W 1973 roku sołectwo Sugajenko weszło w skład gminy Kurzętnik. W XIX w. wieś należała do parafii katolickiej Mroczno. Pod koniec XX w. wieś obejmowała 617, 78 ha, w tym: 52 gospodarstwa i 307 mieszkańców.
Kultura
We wsi działa świetlica. Organizowane są pikniki, festyny i dożynki.
Ludzie związani z miejscowością:
Z miejscowością związana jest postać Józefa Leliwa Piotrowicza - kronikarza Ziemi Lubawskiej pochodzącego z rodziny szlacheckiej Jana i Bernardyny Piotrowiczów. Pod koniec XX w. sołtysem był tutaj Kazimierz Pawłowski. Obecnym (2013 r.) sołtysem jest Daniel Radzimiński.
Zabytki:
We wsi ostała się chałupa z II poł XIX w.
Bibliografia:
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 1995, 171 ss.
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 2008, 287 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XI, Warszawa 1890, 960 ss.