Tylice
Tylice | |
| |
Figura św. Michała Archanioła, źródło: http://www.gwizdziny.bil - wm.pl, 12.09.2013.
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | nowomiejski |
Gmina | Nowe Miasto Lubawskie |
Sołectwo | Tylce |
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) | Pole-obowiązkowe |
Strefa numeracyjna | (+48) 56 |
Tablice rejestracyjne | NNM |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Tylice (niem. Tillitz) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Nowe Miasto Lubawskie. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna
Miejscowość położona jest na terenie gminy Nowe Miasto Lubawskie, która posiada niezwykle urozmaiconą rzeźbę terenu. Obszar gminy obejmuje Pojezierze Brodnickie, Garb Lubawski i głęboko wciętą dolinęDrwęcy. Na terenie gminy występują takie formy jak ozy i kemy, powstałe podczas zlodowacenia w zagłębieniach i szczelinach martwego lodu. Na południe od Nowego Dworu Bratiańskiego znajduje się oz (eksploatowany jako żwirownia), natomiast na północ od wsi Chrośle i na południe od Jamielnika występują kemy. Oś hydrograficzną gminy stanowi rzeka Drwęca. Znaczną powierzchnię zaś zajmują mokradła i bagna, występujące głównie w dnach rynien i innych obniżeniach terenu. Stosunkowo niewielką powierzchnię zajmują lasy (14% powierzchni gminy). Ponadto 65% powierzchni gminy stanowi obszar chronionego krajobrazu.
Dzieje miejscowości
W 1319 r. w Tylicach funkcjonował już kościół. Nieznana jest dokładna data lokacji wsi. W 1326 r. Tylice były własnością biskupów chełmińskich, a ich wasalem był Mikołaj. W 1488 r. biskup chełmiński Stefan z Nidzicy nadał rodzinie Kostków z Tyliczek prawo patronatu nad kościołem. Jeszcze w XVIII w. Tylice były własnością biskupa chełmińskiego.
W 1731 r. we wsi były 43 dymy. Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 1275 ha: 1048 gruntów ornych, 20 łąk, 3 lasu. W 1885 r. było tu 125 dymów oraz istniały 64 domy. We wsi mieszkało 645 osób: 633 katolików i 12 ewangelików. Od tego samego roku przy kościele funkcjonowało bractwo trzeźwości.
We wsi była 2 – klasowa szkoła. We wsi działa obecnie Ochotnicza Straż Pożarna.
Kultura
Na terenie wsi znajduje się kościół parafialny, Szkoła Podstawowa, świetlica wiejska.
Ludzie związani z miejscowością
W kadencji 2011-2015 sołtysem wsi jest Ewa Makowska.
Zabytki
We wsi znajdują się pozostałości po zabudowaniach dworskich, krzyże przydrożne oraz zabudowania gospodarcze z XIX w. i XX w. Jest tu także Kościół pw. św. Michała Archanioła.
Bibliografia
Gmina Nowe Miasto Lubawskie. Przewodnik krajoznawczy, Toruń 1997, 82 ss.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. XII, Warszawa 1892, 960 ss.