Dom podcieniowy w Rozgarcie
| Budownictwo ludowe | |
| | |
| typ obiektu: | dom podcieniowy |
| datacja: | 1749 |
| powiat: | elbląski |
| gmina: | Gronowo Elbląskie |
| miejscowość: | Rozgart |
Dom podcieniowy w Rozgarcie
Spis treści
Położenie
Rozgart - wieś w gminie Gronowo Elbląskie, w powiecie elbląskim.
Opis
Dom podcieniowy w Rozgarcie znajduje się na końcu wsi, przy wyjeździe w kierunku Szaleńca. Dom z wystawką podcieniową jes zdumiewający ze względu na swój wiek. Wybudowano go w 1749 roku. Data roczna budowy domu została zawarta na niezwykle ozdobnie kutej z żelaza chorągiewce wiatrowej. Powstały budynek reprezentuje typ dużych wiejskich budynków mieszkalnych z charakterystycznym podcieniem, które pojawiły się na Żuławach Wiślanych i ziemiach polskich wraz z falą osadnictwa mennonickiego i olęderskiego z XVI i XVII wieku. Na jego przykładzie można wykazać dwie spełniane funkcje. Cześć zasadnicza domu była typowo mieszkalna, podczas gdy podcień i poddasze pełniły funkcje spiżarni. Należy zaznaczyć, że domy podcieniowe charakteryzowały się znaczną powierzchnią użytkową na parterze, jak i skrytym pod jego potężnym zadaszeniem. Z elementów architektonicznych, zastosowanych w tym domu, na uwagę zasługują filary podtrzymujące podcień i rysunek konstrukcji szachulcowej, odrzwia prowadzące do wnętrza domu, okna i okiennice, a także samo wnętrze, zrealizowane z wykorzystaniem wielu elementów drewnianych.
Ciekawostki
Obok domu podcieniowego w Rozgarcie w okolicy można zobaczyć inne domy w: Kępniewie, Stalewie, Złotowie, Kleciach oraz przebudowany na szkołę w Zwierznie.
Bibliografia
Domy żuławskie. W poszukiwaniu zagubionej tradycji budownictwa, Nowy Dwór Gdański 2009.
Laskowska Krystyna, W żuławskim domu, Elbląg 2010.
