Ciesina
Ciesina | |
| |
Ciesina. Mogiła cywilnej ofiary, poległej w roku 1914 Olsztyńska Strona Rowerowa [15.06.2014]
| |
Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | piski |
Gmina | Pisz |
Liczba ludności (2010) | 254 |
Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
Kod pocztowy | 12-200 |
Tablice rejestracyjne | NPI |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Ciesina (niem. Erdmannen) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, gminie Pisz.
Wieś została włączona do gminy Pisz w 1975 roku. Wcześniej wchodziła w skład gminy Wiartel (do 1954), następnie tworzyła odrębną gromadę, a od 1973 roku należała do gminy Ruciane-Nida. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 254. mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Stanisław Murach[1].
Położenie
Wieś położona jest w południowo-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na południowym skraju Puszczy Piskiej. Miejscowość jest oddalona o około 5 km na południe od Karwicy i Jeziora Nidzkiego.
Dzieje miejscowości
Wieś powstała w 1758 roku jako osada szkatułowa. W pobliżu wsi znajdowały się bogate zasoby rudy żelaza (1833).
Szkoła we wsi powstała w połowie XVIII wieku (między 1758 a 1763 r.). W 1935 roku uczyło się w niej 95. dzieci, pracowało dwóch nauczycieli. W 1857 roku wieś była zamieszkana przez 299 osób.W 1939 roku miejscowość liczyła 388. mieszkańców.
W 1946 roku pięciu osadników z Ciesiny i pobliskiego Hejdyka złupiło wieś Krzyże. W trakcie powrotu starał się ich zatrzymać komendant posterunku Milicji Obywatelskiej w Wiartlu kpr. Marian Czuprynowski. Wywiązała się strzelanina, w wyniku której zginął jeden z szabrowników, a pozostałych udało się wyłapać w ciągu kilku dni. W 1947 roku członkowie grupy „Roga” kilkakrotnie pobili sekretarza Polskiej Partii Robotniczej w Ciesinie, w wyniku czego poszkodowany zmarł.
Tuż po II wojnie światowej powstał we wsi punkt lekarski, jeden z nielicznych w tym okresie w powiecie piskim.
Miejscowość jest obecnie siedzibą sołectwa.
Zabytki
- zespół budynków szkolnych z początku XX wieku: szkoła i budynek gospodarczy (obecnie własność komunalna)
- dawny cmentarz ewangelicki; pochowany jest na nim jeden żołnierz niemiecki poległy w 1914 roku
Bibliografia
- Kossert Andreas, Mazury. Zapomniane Południe dawnych Prus Wschodnich, przeł. Barbara Ostrowska, Warszawa 2004.
- Olszak Piotr, Przegląd budownictwa drewnianego na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 10, 2001, ss. 106-121.
- Pawlicki Ryszard Wojciech, Cmentarze i mogiły wojenne z okresu pierwszej wojny światowej na obszarze byłego powiatu piskiego, Znad Pisy, nr 4, 1996, ss. 49-69.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Szelichowski Stanisław, Uroki mazurskiej krainy. Krzyże 300 lat, Karwica i okolice, Warszawa 2006.
- Śliwiński Józef, Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic, Olsztyn 1993.
- Worobiec Antoni, Worobiec Krzysztof A., Z dziejów szkolnictwa na Ziemi Piskiej, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 73-90.
- Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [10.09.2013]
- [http:// www.bip.pisz.hi.pl/ Gminna Ewidencja Zabytków] [10.09.2013]
Przypisy
- ↑ Bip w Piszu [09.09. 2013]