Dębień

Dębień
Dębień Tygodnik Działdowski [02.07.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	działdowski
Gmina	Rybno
Liczba ludności (2010)	327
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Dębień
Położenie na mapie Polski Dębień
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Dębień (niem. Dembien od 1866 r. Eichwalde) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Rybno. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego. W 2010 roku wieś liczyła 327 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Halina Tomaszewska.

Położenie

Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko–mazurskiego na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, 2,5 km na północny zachód od Rybna i 23 km na północ od Lidzbarka; przebiega przez nią droga wojewódzka nr 538.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1335 roku na gruntach należących do dóbr stołowych biskupa chełmińskiego; obejmowała wówczas 30 łanów na prawie chełmińskim. W 1537 roku biskup Jan Dantyszek nadał ją Jakubowi Straszewskiemu na prawie magdeburskim. W 1740 roku była to wieś szlachecka obejmująca 30 łanów ziemi. Wśród właścicieli gruntów znajdowali się wówczas: Paweł Bobrowski (2 łany), Kamieński (2 łany), Męczeński (2 łany) oraz Truszczyńscy: Jakub (2 łany), Jan (7 łanów), Paweł (5 łanów) i kolejny Paweł (4 łany); właściciele pozostałych czterech łanów nie są znani.

W 1919 roku na mocy Traktatu Wersalskiego wieś przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej; do 1932 roku wchodziła w skład powiatu lubawskiego. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką.

Po II wojnie światowej we wsi działała spółdzielnia produkcyjna (do 1960 roku). Staraniem Jana Anczykowskiego przez wiele lat działał w Dębieniu amatorski zespół teatralno–estradowy.

Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:

• 1858 r. – 155 osób

• 1880 r. – 134 osoby

• 1905 r. – 342 osoby

• 1910 r. – 348 osób

Ludzie związani z miejscowością

Łukasz Dębieński - rodem z Dębienia, biskup w Ołomuńcu na Morawach.

Zabytki

• budynek szkoły z 1915 roku.

Bibliografia

1. Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1966.
2. Przewodnik po zabytkach kultury materialnej Welskiego Parku Krajobrazowego, tekst Jarosław Kapiński, Wanda Grodzka, Lidzbark 2001.
3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
4. Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
5. Westpreussen [12.11.2013]
6. Strona Gminy Rybno [05.12.2013]
7. Tygodnik Działdowski [02.07.2014]