Nowiny

Nowiny
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	szczycieński
Gmina	Szczytno
Liczba ludności (2010)	332
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	12-100
Tablice rejestracyjne	NSZ
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Nowiny
Położenie na mapie Polski Nowiny
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Nowiny (niem. Neu Schiemanen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Szczytno. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 332 mieszkańców. Aktualnie funkcję sołtysa sprawuje Iwona Krupa.

Charakterystyka fizjograficzna

Wieś położona jest w makroregionie Pojezierza Mazurskiego na granicy dwóch mezoregionów: Pojezierza Mrągowskiego i Równiny Mazurskiej. Miejscowość leży w odległości 7 km na południe od Szczytna, przy drodze krajowej nr 57 w kierunku Wielbarka.

Dzieje miejscowości

Obszar dzisiejszej wsi stanowił przed podbojem krzyżackim terytorium pruskiego plemienia Galindów. Wieś powstała około 1860 roku w miejscu, gdzie dawniej znajdowała się smolarnia. Nazwa wsi pochodzi od słowa „nowizny”, określającego tereny, które powstały w wyniku karczunku lasów lub osuszania mokradeł. Na przełomie XIX i XX wieku Nowiny zostały włączone do gminy Szymany. Wieś w roku 1913 posiadała własną szkołę. W 1937 roku Nowiny liczyły 224 mieszkańców. Obecnie miejscowość jest siedzibą sołectwa. . W Nowinach na terenie Nadleśnictwa Szczytno zlokalizowany pojedyncze okazy drzew, które wpisano do rejestru pomników przyrody.

Gospodarka

W miejscowości znajdują się znaczne obszary pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, z możliwością rozwoju usług handlowych, sportowych i rekreacyjnych

Szkolnictwo

W miejscowości funkcjonuje gminne przedszkole.

Zabytki:

• Kilka przykładów budownictwa drewnianego
• Budynek szkoły z 1913 roku, murowany

Bibliografia:

1. Letkiewicz Arkadiusz, Z dziejów miasta i gminy Szczytno, Rocznik Mazurski, t. 10, 2006, s. 30-37.
2. Liżewska Iwona, Knercer Wiktor, Przewodnik po historii i zabytkach ziemi szczycieńskiej, Olsztyn 1998.
3. Szczytno. Z dziejów miasta i powiatu, red. Jan Jałoszyński i in., Olsztyn 1962.
4. Bank Danych Lokalnych GUS:http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims [data dostępu: 21.09.2013]
5. Studium Uwarunkowań i Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Szczytno: http://szczytno.mserwer.pl/cms_inc/cms_pobierz_dokument.php?id=137&dok_id=18 [data dostępu: 21.09.2013]