Wigwałd

Wigwałd
Neogotycki kościół w Wigwałdzie Strona Archidiecezji Warmińskiej [12.11.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś niesołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Olsztynek
Liczba ludności (2010)	77 (łącznie Wigwałd i Smolanek)
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Wigwałd
Położenie na mapie Polski Wigwałd
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wigwałd (niem. Gut Wittigwalde, od 1939 r. Wittigwalde) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 77 osób.

Położenie

Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w pobliżu Drwęcy, w odległości 13 km od Olsztynka oraz 2,2 km od jezior: Tłuczek i Gugowo.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1351 roku. Nazwa miejscowości wywodzi się od nazwiska zasadźcy - Pawła Witticha. W 1363 doszło do odnowienia przywileju lokacyjnego na prawie chełmińskim. W XVIII wieku na terenie wsi funkcjonował tartak i huta szkła. W 1802 roku w miejscowości zbudowano pierwszą w Prusach Wschodnich gorzelnię opartą na przetwórstwie ziemniaków. W 1869 roku Wigwałd liczył 271 mieszkańców. W 1939 roku wieś zamieszkiwało 141 osób. Pierwszy kościół został wzniesiony w XIV wieku. W 1414 roku świątynia została zrabowana. Trzy wieki później kościół groził zwaleniem. W 1708 roku ukończono budowę nowej świątyni, która przetrwała do 1863 roku. Po zakończeniu II wojny światowej wieś została zasiedlona przez przybyszy z różnych części ziem polskich. W 2005 roku Wigwałd był zamieszkany przez 72 osoby. We wsi działa sklep, zlokalizowany jest także przystanek PKS.

Gospodarka

W miejscowości działa dwie firmy budowlane oraz sklep spożywczy.

Zabytki

• neogotycki kościół wzniesiony w 1873 roku jako świątynia ewangelicka; wybudowany na miejscu swojej poprzedniczki ufundowanej przez Johanna von Brunsee
• cmentarz katolicki założony w 1930 roku, zlokalizowany w odległości 300 m na zachód od wsi

Bibliografia

1. Kuźniewski Bogumił, Olsztynek: miasto i gmina, Olsztynek 2007.
2. Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
3. Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
4. Portal Informacyjny Olsztynka [20.12.2013]
5. Strona Archidiecezji Warmińskiej [12.11.2013]