Wilimy

Wilimy
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Biskupiec
Liczba ludności (2010)	168
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Wilimy
Położenie na mapie Polski Wilimy
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Wilimy (niem. Willims) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Biskupiec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 168 osób . Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Magdalena Sadowska.

Położenie

Miejscowość jest położona w centralnej części województwa warmińsko–mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Olsztyńskiego i Pojezierza Mrągowskiego. Wilimy leżą w pobliżu jeziora Dadaj. Wieś jest oddalona o 10,5 km od Biskupca.

Dzieje miejscowości

Niemiecka nazwa Willms została wprowadzona w XIX stuleciu. Wcześniej funkcjonowała wersja Suszekaym, będąca nawiązaniem do języka pruskiego. Dokument lokacyjny wsi został wystawiony w 1359 roku przez biskupa Jana Stryprocka. Zasadźcą został Prus, niejaki Suse, któremu przyznano 40 włók na prawie chełmińskim. Po wojnie polsko–krzyżackiej (1519-1521) wieś częściowo opustoszała. Do roku 1533 udało się zasiedlić ponownie 3 z 6 włók ziemi leżących odłogiem. W 1586 roku wieś była już całkowicie zasiedlona. W tym czasie w Wilimach funkcjonowały dwie karczmy. W 1783 roku miejscowość składała się z 30 domów.

W 1827 roku w Wilimach działała szkoła, do której uczęszczało 43 dzieci. W 1853 roku zajęcia dla 53 uczniów prowadzone były w języku polskim. W 1935 roku szkoła liczyła 76 uczniów, z którymi pracowało 2 nauczycieli.

W 1893 roku w czasie wyborów do sejmu Rzeszy na polskiego kandydata ks. Antoniego Wolszlegiera padło prawie 80% głosów. W latach 1920-1939 na terenie miejscowości działał mąż zaufania Związku Polaków w Niemczech.

Miejscowość ma charakter wsi letniskowej. W Wilimach znajduje się sklep spożywczo-przemysłowy, zajazd. W okolicach wsi wybudowano domki letniskowe. Najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Czerwonce.

Liczba mieszkańców w poszczególnych okresach:

• 1820 r. - 175 osób

• 1848 r. - 303 osoby

• 1939 r. - 364 osoby

Ludzie związani z miejscowością

Jan Benke (1882–?) – jeden z najaktywniejszych działaczy polskich, współpracował z Gazetą Grudziądzką oraz Gazetą Gdańską. W 1912 roku zamieszkał w Wilimach. Aktywnie włączył się w działania na rzecz Polski w okresie plebiscytowym, jako jeden z pierwszych na tym terenie wstąpił do Związku Polaków w Niemczech. Po 1945 roku był jednym z założycieli reaktywowanego Banku Ludowego.

Kultura

W Wilimach zorganizowano Festiwal „Młode Talenty – Dadaj 2000” i „Młode Talenty” – Dadaj 2003.

Turystyka

W miejscowości działa Ośrodek Wypoczynkowy Leśna Kraina, gospodarstwa agroturystyczne oraz Ośrodek Hotelowo-Wypoczynkowy Frajda.

Zabytki

• kapliczki warmińskie zlokalizowane we wsi i jej okolicach
• budynek dawnej szkoły
• drewniany krzyż przydrożny zlokalizowany przy zabudowie kolonijnej
• drewniane chałupy warmińskie

Bibliografia

1. Biskupiec. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1969.
2. Bank Danych Lokalnych GUS [18.12.2013]
3. Dom Warmiński [18.12.2013]
4. Genealogy.net [12.12.2013]