Pielgrzymowo

Pielgrzymowo
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nidzicki
Gmina	Kozłowo
Sołectwo	Pielgrzymowo
Liczba ludności (2010)	366
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NNI
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Pielgrzymowo
Położenie na mapie Polski Pielgrzymowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Pielgrzymowo (Ranis, niem. Pilgramsdorf) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nidzickim, w gminie Kozłowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 366 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Monika Reiss.

Położenie

Miejscowość położona jest między drogą wojewódzką nr 545 a drogą krajową nr 7, w odległości ok. 6 km od Nidzicy.

Dzieje miejscowości

Nazwa miejscowości pochodzi od pierwszego właściciela wsi – rycerza Pielgrzyma (Pilgerima). Winrich von Kniprode‏‎ nadał w 1362 r. rycerzowi Pielgrzymowi 60 włók na prawie chełmińskim. Pielgrzym zobowiązany został do jednej lekkiej służby konnej. Otrzymał również 9 lat wolnizny i prawo swobodnego połowu ryb w rzece Nidzie. Oryginał przywileju lokacyjnego zaginął, ale na prośbę sołtysa [komtur ostródzki Wolf von Sausenheim wystawił nowy dokument. Wieś otrzymała ponownie 9 lat wolnizny. Po tym okresie mieszkańcy musieli płacić czynsz w wysokości pół grzywny i dwóch kur oraz uiszczać pługowe. W 1437 r. Pielgrzymowo było wsią czynszową. Następnie w 1502 r. Fryderyk – książę saski – nadał: Jędrzejowi, Mikołajowi, Janowi, Maćkowi Morawskim 42 włóki na prawie chełmińskim. Bracia otrzymali obowiązek jednej służby na koniu i w zbroi. W 1509 r. komtur nidzicki Jobst Truchsess von Wetzhausen nadał mieszkańcom dodatkowych 12 łanów. W 1570 r. wśród mieszkańców wsi wymieniono następujące osoby: Górny, Paczoszka, Kaszonka, Klimek. W 1600 r. w Pielgrzymowie byli sami Polacy. W 1717 r. do wsi należał majątek szlachecki o obszarze 8 łanów i wolna wieś z 60 łanami i 25 chłopami chełmińskimi. Obszar ten należał do Sophie von Polenz.

Szkołę we wsi założono w okresie panowania króla Fryderyka Wilhelma III. W XIX w. Pielgrzymowo znajdowało się w powiecie niborskim.

Gospodarka

We wsi działa firma grzewcza.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Nidzicy.

Bibliografia

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. IV, Warszawa 1883.
Wijaczka Jacek, Dzieje wsi do końca XVIII wieku, [w:] Historia Nidzicy i okolic, pod red. Waldemara Reznera, Nidzica 2012, ss. 165–202.
Bank Danych Lokalnych GUS [25.10.2014]