Molenna w Wojnowie
| Molenna w Wojnowie | |
| | |
| typ obiektu: | molenna |
| datacja: | 1923-1927 |
| powiat: | piski |
| gmina: | Ruciane Nida |
| miejscowość: | Wojnowo |
Molenna w Wojnowie – molenna staroobrzędowców należy do parafii Wschodniego Kościoła Staroobrzędowego w Wojnowie.
Wnętrze molenny w Wojnowie. © Stanisław Kuprjaniuk
Spis treści
Położenie
Wojnowo (niem. Eckersdorf) - wieś w gminie Ruciane Nida, w powiecie piskim.
Opis
Wieś Wojnowo, niejako położona centralnie na terenach zasiedlonych przez starowierów, stała się ich religijnym centrum. To tłumaczy decyzję o budowie w tym miejscu molenny (dom modlitwy). Obecna molenna została wzniesiona w latach 1923-1927 na miejscu wcześniejszej, spalonej w wyniku pożaru. Świątynia została zbudowana z czerwonej cegły, na wzór kościołów ewangelickich Prus Wschodnich. Nie posiada tradycyjnych cech rosyjskiej architektury sakralnej, przez co można ją łatwo pomylić z popularnymi na Mazurach kościołami neogotyckimi.
Molenna w Wojnowie zbudowana została zgodnie z zasadą orientacji na osi wschód-zachód. Wchodzi się do niej przez przedsionek, który znajduje się pod czworoboczną dzwonnicą, zwieńczoną ośmiokończastym krzyżem. Wewnątrz salowego obiektu, na ścianie wschodniej znajduje się ikonostas. W odróżnieniu od klasycznej cerkwi nie ma za nim prezbiterium i typowego ołtarza, a umieszczone na nim ikony nie są wbudowane i przymocowane do bramy, lecz stoją na specjalnych półkach. W molennie przed ikonostasem wyróżnione jest miejsce dla nastawnika (duchownego staroobrzędowców) i pomagających mu lektorów zwane kliros lub swiataja swiatych. Jest to podwyższenie z krzyżem, ikonami i kilkoma pulpitami oddzielone przegrodą od miejsca dla wiernych, z którego odczytywane są teksty religijne i z którego prowadzone jest nabożeństwo.
Molenna nie jest miejscem sprawowania typowej eucharystii. Nabożeństwa w niej odprawiane nie mają charakteru liturgicznego, gdyż bezpopowcy nie mają konsekrowanych osób duchownych. Po śmierci nastawnika Wilhelma Malinki parafia wojnowska pozostaje nie obsadzona, jakkolwiek ci spośród starszych, którzy pozostali w Polsce, zachowują jeszcze dawne zwyczaje. W miarę regularnie odbywają się nabożeństwa w wojnowskiej molennie. Więcej wiernych widać w sezonie letnim i w czasie Wielkanocy, gdy przyjeżdżają tu ci, którzy na co dzień mieszkają gdzie indziej. Jednak grono wiernych ogranicza się do starszego pokolenia, które maleje z każdym rokiem. Młodzież uległa całkowitej polonizacji i zeświecczeniu i bardzo rzadko bierze udział w praktykach religijnych.
Ciekawostki
Molenna w Wojnowie jest zabytkiem wpisanym do rejestru.
Bibliografia
Iwaniec Eugeniusz, Z dziejów staroobrzędowców na ziemiach polskich XVII-XX w., Warszawa 1977.
Koziak Mariusz, Mazury i Warmia, Warszawa 2002.
Warmia i Mazury. Przewodnik, Olsztyn 1993.
Zduniak Jan, Zduniak Agnieszka, Reisefuehrer Masuren und Umgebung, Kętrzyn 2006.
