Parafia pw. św. Jakuba Apostoła w Białutach
| Parafia pw. św. Jakuba Apostoła | |
| | |
 Kościół parafialny, źródło: http://www.parafiabialuty.pl, 12.12.2013.
| |
| Siedziba | Białuty |
| Adres | Białuty 21, 13-240 Iłowo-Osada |
| Data powołania | 1371 |
| Wyznanie | katolickie |
| Kościół | rzymskokatolicki |
| Diecezja | toruńska |
| Dekanat | Działdowo |
| Kościół | Kościół pw. św. Jakuba Apostoła |
| Wspomnienie liturgiczne | Świętego Jakuba Apostoła (ostatnia niedziela lipca) |
| http://www.parafiabialuty.pl | |
Parafia pw. św. Jakuba Apostoła w Białutach – rzymskokatolicka parafia leżąca w dekanacie Działdowo należącym do diecezji toruńskiej. Erygowana . Mieści się w Białutach.
Spis treści
Historia parafii
Parafia została ufundowana przez Krzyżaków w 1371 r. Parafia znalazła się w diecezji pomezańskiej i podporządkowano jej następujące miejscowości: Białuty, Wola Białucka, Dźwieżnia, Sochy i Purgałki. W XVI w. parafia borykała się z trudnościami. W wyniku sekularyzacji Prus na jej terenie pojawili się protestanci. W czasie walki o świątynię zabito proboszcza ewangelickiego. W 1577 r. parafię podporządkowano diecezji płockiej. W 1578 r. świątynia katolicka została przejęta przez nowo powstałą parafię ewangelicką. O odzyskanie kościoła i przywrócenie parafii katolickiej w Białutach starał się Stanisław Narzymski. Ostatecznie w 1593 r. przywrócono parafię katolicką, która należała do dekanatu janowskiego diecezji płockiej.
W 1781 r. w parafii odbyła się wizytacja archidiakona pułtuskiego diecezji płockiej, ks. Jakuba Jasieńskiego. Wówczas do parafii należały Białuty i Dźwierznia. Parafia uposażona była w trzy pola siewne w Napierkach, Woli Białuckiej i Uniszkach.
W 1907 r. w parafii było 870 wiernych (wyłącznie Polaków), w 1910 r. – 900 (w tym 600 Polaków), a w 1912 r. z 908 (w tym 500 Mazurów). W 1902 r. utworzono okręg duszpasterski, obejmujący Białuty, Pruski, Dźwierznię, Krokowo, Wolę, Grabowo i Napierki. Jako kaznodzieję pomocniczego zatrudniono wówczas Roberta Assmanna. 1 października 1905 r. okręg duszpasterski przekształcono w gminę kościelną. Gmina początkowo posiadała jednego proboszcza wspólnie z Zaborowem. W 1907 r. gminę usamodzielniono.
W dniach 23–24 lipca 2013 r. w parafii odbyło się nawiedzenie obrazu Pani Jasnogórskiej. Bezpośrednim duchowym przygotowaniem do nawiedzenia były misje parafialne, które głosił ojciec Bazyli.
Obecnie do parafii należą następujące miejscowości: Białuty, Białuty Kolonia, Chorap, Dźwierznia, Pruski, Purgałki, Szczepka.
Kler parafialny
Księża katolicy wymienieni w dokumentach parafialnych:
(1677–1687) - Dutkowsky lub Putkowsky
(1718–1725) - Jakob Szielkowski
(1765–1770) - Kasimir Baranowski
(1811–1831) - Anton Grodcziki
(1831–1835) - Adalbert Czackert
(1835–1845) - Schulzen
(1848–1857) - Pawlowski
(1858–1860) - Eduard Klawitter
(1863–1872) - Karl Gustav Holtzer
(1886) - Podlaszewski
(1891) - Binerowski
(przed 1914) - Casina Leonardus Marchlewski
Proboszczowie:
(1904-1912) - Bernhard Czekay
(od 1912) - Heinrich Heldt
(obecnie) - ks. Grzegorz Malinowski
Filie parafii
Kaplica w przedszkolu w Pruskach
Kaplica w lesie białuckim. Nieopodal kaplicy znajdują się zbiorowe mogiły pomordowanych w działdowskim obozie. W ostatnią niedzielę września odprawia się tu uroczystą Mszę św.
Ruchy i stowarzyszenie działające na terenie parafii
Akcja Katolicka
Chór kościelny
Koło Ministranckie
Zespół Charytatywny Caritas
Żywy Różaniec
Zobacz też
Bibliografia
http://www.parafiabialuty.pl, 12.12.2013.
