Topnik

Topnik
Topnik
Inne nazwy	Topich, Topielec, Wodnik, Wassermann

Topnik ...

Etymologia

...

Zwyczaje na Warmii i Mazurach

Topnik - zwany też topichem, topielcem, topichem, wodnikiem czy Wassermannem. Wodna istota demoniczna zamieszkująca w każdym zbiorniku wodnym, również w rzekach. Jedna z najbardziej znanych wyobrażeń demonicznych na Warmii i Mazurach. Genezy topnika należy szukać w czasach pogańskich. Miały być duchem utopionego mężczyzny, groźnym dla ludzi. Topnik wciągał pod wodę ofiary, pozbawiając je życia. Wzbudzał strach, a jego działania wpływały na fakt, iż często był uznawany za wcielenie diabła. Przybierał postać niewielkiego człowieka, wzrostu kilkuletniego dziecka w przemoczonym, ubłoconym ubraniu, czasem w czerwonej czapce. Mógł również prezentować bardziej przerażającą i demoniczną fizjonomię: owłosiony ludzki tułów, podtrzymywał czerwoną głowę; zamiast nóg miał rybi ogon, ręce zastępowały mu palczaste płetwy.

Rybacy chronili się przed topnikiem za pomocą drewnianych, rzeźbionych słupów, które stawiano w bramach obejść. Przede wszystkim wystrzegano się wchodzenia do wody w porach aktywności wodnego demona.

Topnik wabił ludzi zawieszając na gałęzi drzewa lub krzaku na przykład czapkę. Ten kto ją zdjął i zabrał padał jego ofiarą. Co ważne mógł zginąć albo w wodzie albo w jakimkolwiek innym płynie. Dla naznaczonego przez topnika człowieka nie było już ratunku. Wierzono również, że co pewien czas topich musi kogoś wciągnąć w wodne odmęty. Wówczas znad jeziora dochodzić miało wołanie; Czas idzie i godzina, a człowieka nie ma. Owego głosu nie słyszała jedynie przyszła ofiara topnika.

Wierzenia

...

Symbole

...

Bibliografia

1. Mazury. Słownik stronniczy, ilustrowany, red. Waldemar Mierzwa, Dąbrówno 2008.
2. Szyfer Anna, Zwyczaje, obrzędy i wierzenia Mazurów i Warmiaków, Olsztyn 1968.
3. Toeppen Max P., Wierzenia mazurskie, wstęp Anna Szyfer, Władysław Ogrodziński, oprac. Paweł Błażewicz,Jerzy Mrek Łapo, Dąbrówno 2008.
4. Tragarz duchów. Zbiór podań ludowych z Mazur, zebrał, przełożył i opracował Jerzy Marek Łapo, Dąbrówno 2007.
5. Warmiacy i Mazurzy. Życie codzienne ludności wiejskiej w I połowie XIX wieku, red. Bogumił Kuźniewski, Olsztynek 2002.

Przypisy

<references>