Porbady

Porbady
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Jonkowo
Liczba ludności (2010)	136
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Porbady
Położenie na mapie Polski Porbady
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Porbady (niem. Neu Schöneberg) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jonkowo. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 136 mieszkańców.

Położenie

Wieś położona jest w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Pojezierzu Olszyńskim, 5 km na południowy zachód od Jonkowa i 9 km na zachód od Olsztyna.

Dzieje miejscowości

Porbady. Tradycyjna kapliczka. Fot. Jacek Jaworski. Źródło: www.ciekawemazury.pl

Osada została założona przez osadników z pobliskiej Wrzesiny, którzy prawdopodobnie już w drugiej połowie XIV wieku zaczęli osuszać tutejsze bagna. Pierwsza wzmianka o nowej wsi pochodzi z 1415 roku; była to wówczas wieś czynszowa, a kapituła wobec zniszczeń wojennych zdecydowała się zmniejszyć mieszkańcom czynsz. Według dokumentów z przełomu XV i XVI wieku Porbady obejmowały obszar 21 łanów, jednak po ostatniej wojnie polsko-krzyżackiej aż 16 łanów leżało odłogiem. Ponowne zagospodarowywanie wsi rozpoczęto około 1539 roku, zaś w 1564 roku przekształcono ją w folwark o powierzchni 25 łanów. Jednak już w 1575 roku Porbady znów stały się wsią czynszową. W 1599 roku założono tu karczmę. Według spisów z 1656 i 1717 roku wieś zajmowała obszar 24 łanów.

Na początku XIX wieku w ramach reform uwłaszczeniowych tutejsi chłopi za odszkodowaniem otrzymali uprawianą przez nich ziemię; w 1820 roku Porbady liczyły 16 gospodarstw.

Liczba mieszkańców na przestrzeni lat:

• 1820 – 86 osób
• 1857 – 135 osób
• 1861 – 162 osoby
• 1933 – 164 osoby
• 1939 – 139 osób

Zabytki

• neogotycka kapliczka przydrożna
• kapliczka przydrożna z dzwonniczką z 1933 roku

Bibliografia

Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Syrwid Robert, Warmińska gmina Jonkowo: historia i współczesność, Jonkowo 2010.
Historia wsi na stronie gminy Jonkowo [05.03.2014]
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Jonkowo [05.03.2014]
Bank Danych Lokalnych GUS [05.03.2014]
Deutsche Verwaltungsgeschichte [05.03.2014]
ciekawemazury.pl [05.03.2014]