Czworolist pospolity
| Czworolist pospolity | |
| | |
| Paris quadrifolia | |
| L. | |
 Czworolist pospolity - roślina z niedojrzałą jagodą. | |
| Systematyka | |
| Królestwo | rośliny |
| Gromada | rośliny naczyniowe |
| Klasa | okrytonasienne |
| Rząd | liliowce |
| Rodzina | melantkowate |
| Rodzaj | czworolist |
| Gatunek | czworolist pospolity |
| Synonimy | |
Czworolist pospolity (Paris quadrifolia L.) – gatunek rośliny zaliczany w różnych systemach klasyfikacyjnych do rodziny trójlistowatych lub liliowatych, ostatnio włączany do rodziny melantkowatych (Melanthiaceae).
Spis treści
Morfologia
Bylina wysokości 10-40 cm, z długim, czołgającym się kłączem pokrytym łuskami. Łodyga jest prosto wzniesiona, naga, tylko w górnej części ulistniona. Cztery liście ustawione okółkowo są bezogonkowe, eliptyczne lub eliptycznie lancetowate, zaostrzone, z siateczkowatą nerwacją. Kwiaty długoszypułkowe, osadzone pojedynczo na szczycie łodygi, regularne, przeważnie czterokrotne, mają działki okwiatu odstające, zewnętrzne lancetowate, jasnozielone, wewnętrzne znacznie mniejsze, równowąskie i żółtozielone. Pręciki mają krótkie nitki. Kwitnie w maju. Owocem jest wielonasienna jagoda o średnicy 1 cm, czarna ze stalowoniebieskim odcieniem. Nasiona są brunatne, niemal półkuliste.
Rozmieszczenie i ekologia
Czworolist jest gatunkiem eurosyberyjskim (euroazjatyckim), rozprzestrzenionym od niżu po średnie położenia górskie.
Wartość użytkowa
Wszystkie części rośliny (przede wszystkim kłącze i owoce) są trujące. Czworolist zawiera paridynę i paristyfninę, które podrażniają żołądek i jelita. Objawami zatrucia są zaburzenia trawienne, bóle głowy i zwężenie źrenic. W wielu krajach jest uważany za roślinę leczniczą. Odwarów używano do obmywania ran i przeciw stanom zapalnym.
Ciekawostki
Jako roślina azotolubna wskazuje na całkowitą mineralizację ściółki leśnej w glebie i na mozliwość odnawiania się lasów bukowych z samosiewu.
Bibliografia
Traczyk Tadeusz: Rośliny lasu liściastego. Atlas. WSziP: Warszawa, 1975.
Cincura Frantisek, Ferakova Viera, Majovsky Jozef, Somsak Ladislav, Zaborsky Jan: Pospolite rośliny środkowej Europy. Warszawa: PWRiL, 1990.
Linki zewnętrzne
Czworolist pospolity - wikipedia[1] 27.06.2014
