Chełchy (gmina Kowale Oleckie)

Chełchy
Pole-obowiązkowe Pole-obowiązkowe
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olecki
Gmina	Kowale Oleckie
Liczba ludności (2010)	64
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Chełchy
Położenie na mapie Polski Chełchy
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Chełchy (niem. Chelchen, od 1938 r. Vorbergen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie oleckim, w gminie Kowale Oleckie. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego. W latach 1999-2001 wieś wchodziła w skład powiatu olecko-gołdapskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 64 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Maria Bogdanowicz.

Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na Mazurach Garbatych (Wzgórza Szeskie), 17 km na północ od Olecka i 2 km na wschód od Kowali Oleckich, na wschód od drogi krajowej nr 65, w pobliżu granicy z powiatem gołdapskim. W pobliżu wsi znajduje się Rezerwat "Cisowy Jar".

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji północno-wschodnich terenów Prus Książęcych. W 1563 roku książę Albrecht Hohenzollern nadał Absalonowi Rymanowi 60 łanów boru na prawie lennym. Ryman z kolei sprzedał owo nadanie staroście straduńskiemu. W roku następnym starosta sprzedał połowę owej posiadłości oraz dodatkowych 30 łanów boru niejakim Ambrożemu, Rafałowi, Maciejowi, Szczęsnemu i Bratumiłowi Dworakom. Na tym obszarze powstała wieś szlachecka Chełchy oraz majątek Kowale Oleckie. Chełchy należały do parafii ewangelickiej w Szarejkach.

Szkoła we wsi została założona w 1835 roku. Sto lat później zatrudniony był w niej jeden nauczyciel, a uczęszczało do niej w ośmiu klasach łącznie 31 uczniów.

Liczba mieszkańców

1857 - 274 osoby

1933 - 237 osób

1939 - 212 osób

1988 - 74 osoby

Zabytki

• Cmentarz ewangelicki z XIX wieku

Bibliografia

1. Olecko. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1974.
2. Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Na nowo podali do druku Grzegorz Jasiński, Andrzej Rzempołuch, Robert Traba, Olsztyn 1991.
3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
4. Gminna Ewidencja Zabytków w: |Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Kowale Oleckie [data dostępu: 12.11.2013]
5. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
6. Vervaltugsgeschichte [data dostępu: 12.11.2013]