Choszczewo

Choszczewo
[[Plik: Miejscowość-Opis-Ryzunku |240px|Pole-obowiązkowe]] Pole-obowiązkowe
Rodzaj miejscowości	wieś
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko - mazurska
Powiat	mrągowski
Gmina	Sorkwity
Sołectwo	Choszczewo
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Choszczewo
Położenie na mapie Polski Choszczewo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Choszczewo (niem. Choszewo, Choszoewen, Chościowy , od 1937 r. Hohense ) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Sorkwity. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Sorkwity gdzie występujące osady wiążą się ze zlodowaceniem północnopolskim dwóch faz: leszczyńskiej i pomorskiej. W obszarze gminy znajdują sięzasoby kruszywa naturalnego oraz kopaliny rolnicze (kreda jeziorna).Występują tutaj dwa ciągi morenowe, które poprzecinane są szeregiem jezior rynnowych (towarzyszą im piaszczysto-żwirowe wały ozów i tworów szczelinowych typu kemów. Do rynien zaliczymy jeziora:Stromek, Warpuńskie,Zyndackie, Gielądzkie, Lampasz. Wzdłuż jeziora Gielądzkiego i Lampackiego występują bardzo wysokie strome krawędzie - spadki dochodzą do 40 i więcej stopni nachylenia. Natomiast najwyższy punkt na terenie gminy, na zachód od jeziora Gielądzkiego, koło Surmówki ma wysokość 208 m n.p.m.

Dzieje miejscowości

Ok. 1379 r. na prawie chełmińskim wielki mistrz Winryka von Kniprode nadał braciom – Tylkowi i Janowi z Olszyn 150 włók z obowiązkiem pięciu służb zbrojnych. Na obszarze 150 włók powstały później miejscowości: Choszczewo, Gieląd, Jełmuń i Pustniki. Wiadomo, że wieś występuje na mapie Narońskiego z ok. 1662 r. pod nazwą Goschewen z 30 włókami. Nie wiadomo jednak dokładnie kiedy powstała. Na pewno istniała przed 1662 r. Nazwa wsi może pochodzić od znakomitego mieszkańca nazwiskiem Choszcz. W XVIII w. była tu wieś i dwór szlachecki. W 1785 r. było tu 14 dymów, w 1815 r. – 14 dymów, w 1838 r. – 30 dymów . W 1815 r. mieszkało tu 120 osób, w 1838 r. – 299, w 1939 r. - 509 . W 1838 r. wieś dzieliła się na dwie części, z których czasem wytworzyły się dwa sołectwa: Choszczewo A i B. Wieś przyjęła kształt ulicówki a dwór – Grabniak był oddalony 1,5 km na wschód. W 1907 r. w Choszczewie powstała szkoła.

Gospodarka

We wsi działa sklep spożywczy i gospodarstwo agroturystyczne.

Kultura

W Choszczewie funkcjonuje świetlica. Odbywają się tutaj festyny i dożynki.

Ludzie związani z miejscowością:

Z Choszczewem związana jest postać Adama Celnasowskiego - inspektora oświaty w Mrągowie oraz Jerzego Niesyty – nauczyciela z Choszczewa i Jełmunia.

Bibliografia:

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich;;, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, Warszawa 1880, 960 ss. Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Zobacz też

http://www.gminasorkwity.pl
Kinlis (dyskusja) 18:38, 19 wrz 2013 (CEST)