Podgrzybek tęgoskórowy

Podgrzybek tęgoskórowy
Xerocomus parasiticus
(Bull.) Quél.
Owocniki podgrzybka tęgoskórowego
Systematyka
Królestwo	grzyby
Gromada	grzyby podstawkowe
Klasa	pieczarniaki
Rząd	borowikowce
Rodzina	borowikowate
Rodzaj	podgrzybek
Gatunek	Podgrzybek tęgoskórowy
Podgrzybek pasożytniczy

Podgrzybek tęgoskórowy (Xerocomus parasiticus(Bull.) Quél.) – gatunek grzyba wielkoowocnikowego z rodziny borowikowatych (Boletaceae), rzędu borowikowców (Boletales).

Owocnik

Podgrzybek tęgoskórowy tworzy owocniki agarykoidalne, złożone z kapelusza i trzonu. Kapelusz średnicy 2-7 cm, białawo-zielonkawy, żołto-brązowawy, brązowawy, czasem szaro-oliwkowy, z rdzawym odcieniem. Powierzchnia sucha, zamszowa, niekiedy popękana na drobne poletka. Rurki przyrośnięte, żółte, cytrynowożółte, w miarę starzenia białawe. Trzon żółtawy, żółtawo-brązowy, u podstawy niekiedy zwężony i czasem wygięty. Miąższ żółtawy, w dolnej części trzonu brązowawy, po przełamaniu lekko błękitniejący.

Rozmieszczenie i ekologia

Podgrzybek tęgoskórowy (pasożytniczy) tworzy owocniki latem i jesienią. Pasożytuje na tęgoskórze pospolitym. Na jednym owocniku tęgoskóra może wyrastać nawet kilka owocników podgrzybka. Rośnie w widnych borach sosnowych i mieszanych, częściej przy ścieżkach, na obrzeżu polan leśnych. Z uwagi na charakterystyczny wygląd i pasożytowanie trudno go pomylić z innymi podgrzybkami.
W Polsce gatunek rzadki, znany z około 50 stanowisk. Podlega ochronie gatunkowej. Znajduje się na „Czerwonej liście roślin i grzybów Polski”; ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Znajduje się na czerwonych listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, na Słowacji, Litwie, w Niemczech.
Na Warmii i Mazurach podgrzybek tęgoskórowy (pasożytniczy) został odnotowany w Rezerwacie Niedźwiedzie Wielkie.

Wartość użytkowa

Jadalny. Substancje trujące gospodarza nie przenoszą się na owocniki podgrzybka.

Bibliografia

Gumińska B., Wojewoda. W.: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985.
Wojewoda W., Ławrynowicz M.: Red list of the macrofungi in Poland. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W., Szeląg Z. (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 55-70.

Linki zewnętrzne

http://obszary.natura2000.org.pl/index.php?s=obszar&id=495
http://www.grzyby.pl/gatunki/Xerocomus_parasiticus.htm
http://pl.wikipedia.org/wiki/Podgrzybek_tęgoskórowy
http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp