Poryblin jeziorny

Poryblin jeziorny
Isoëtes lacustris
L.
Poryblin jeziorny (Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz - Otto Wilhelm Thomé, 1885)
Systematyka
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny naczyniowe
Gromada	widłaki
Klasa	widłaki różnozarodnikowe
Rząd	porybliny
Rodzina	poryblinowate
Rodzaj	poryblin
Gatunek	poryblin jeziorny
Synonimy

Poryblin jeziorny (Isoëtes lacustris L.) – roślina należąca do paprotników różnozarodnikowych (Klasa Isoëtopsida).

Morfologia

Niewielka roślina wodna (hydrofit). Składa się z krótkiej, bulwiastej łodygi (od 5 do 15 cm wysokości) oraz wąskich, szydlastych liści (długości do 20 cm), ułożonych rozetkowato. Z dolnej części pędu wyrastają kłącza, które po pewnym czasie odpadają, a na ich miejscu powstają następne. Poryblin rozmnaża się przez podział kłącza oraz przez zarodniki. Zarodnie (wytwarzające różnopłciowe zarodniki) ukryte są w rozszerzonych nasadach blaszek liściowych.

Rozmieszczenie i ekologia

Poryblin jest gatunkiem borealno-europejskim. W Polsce spotykany jest niezwykle rzadko, głównie na północy kraju w pasie pojezierzy (najliczniejsze stanowiska występują na Pomorzu Zachodnim). Ponadto został stwierdzony na oderwanym stanowisku w Wielkim Stawie w Karkonoszach, które jest najdalej na południe wysuniętym stanowiskiem tego gatunku.

Poryblin występuje jedynie w jeziorach o wodach ubogich w składniki pokarmowe (oligotroficznych), charakteryzujących się dużą przejrzystością. Rośnie kępami, w warunkach naturalnych często w wielkich skupieniach, na podłożu piaszczystym lub piaszczysto-mulistym, najczęściej na głębokości od 3 do 4 m.

Wartość użytkowa

Jako rzadko spotykany i interesujący dla nauki gatunek, poryblin jeziorny objęty jest w Polsce ochroną gatunkową. Jednocześnie jest rośliną narażoną na wymarcie (kategoria "V" na Czerwonej Liście).

Ciekawostki

Na Warmii i Mazurach poryblin jeziorny występował do niedawna na trzech poznanych stanowiskach. Do najbardziej znanych należały jezioro Tyrsko w Olsztynie oraz jezioro Czarne pod Ostródą. Obydwa objęto ochroną jako rezerwaty przyrody w 1957 roku. W wyniku wyginięcia tego gatunku w jeziorze Tyrsko straciło ono status rezerwatu w 1987 roku. Gatunek ten wyginął prawdopodobnie także na pozostałych stanowiskach w regionie.

Bibliografia

B. Polakowski: Świat roślinny Warmii i Mazur. Olsztyn: Pojezierze, 1971.
K. Zarzycki, Z. Szeląg: Red list of the vascular plants in Poland. W: Z. Mirek, . Zarzycki, W. Wojewoda Z. Szelag (red.), Red lists of plants and fungi in Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2006, 11-20.

Linki zewnętrzne

pl.wikipedia.org, Poryblin jeziorny [22.05.2014]
jezioro.com.pl [22.05.2014]