Cierzpięty

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj


Cierzpięty

[[Plik:
Wjazd do miejscowości Cierzpięty, źródło: www.piecki.wm.pl, 12.09.2013.
|240px|Wjazd do miejscowości Cierzpięty]]
Wjazd do miejscowości Cierzpięty
Rodzaj miejscowości wieś
Państwo  Polska
Województwo warmińsko - mazurskie
Powiat mrągowski
Gmina Piecki
Sołectwo Cierzpięty
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe) Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna (+48) 89
Kod pocztowy 11 - 710
Tablice rejestracyjne NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Cierzpięty
Cierzpięty
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Cierzpięty
Cierzpięty
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Cierzpięty (niem. Czierspienten, od 1906 Zollernhöhe) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975-1998 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.


Charakterystyka fizjograficzna

Wieś znajduje się nad Jeziorem Mokrym, na skraju Mazurskiego Parku Narodowego. Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów : cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Piecki, której obszar leży w zasięgu prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej na wyniesieniu mazursko – suwalskim. W podłożu ukształtowały się skały osadowe w dwóch erach geologicznych: mezozoicznej i kenozoicznej.


Dzieje miejscowości

Wieś została lokowana w 1570 r. przez starostę sześcieńskiego Andrzeja Jonasza. Zasadzono ją na 60 włókach na prawie chełmińskim. Nazwa wsi została zapewne przyniesiona z innych Cierzpięt, może ze starostwa ryńskiego lub bezpośrednio z Mazowsza. W wyniku niskiej jakości ziemi uprawnej duża część mieszkańców dodatkowo trudniła się rybołówstwem. Wiadomo również, że przed 1740 r. powstała jednoklasowa szkoła. Przez II poł. XVIII w. i wiek XIX liczba mieszkańców sukcesywnie rosła. W 1785 r. we wsi było 55 domów, w 1838 r. – 45 . W 1785 r. mieszkało tu 208 osób, w 1838 r. – 263, w 1939 r. – 358. Zabudowa wsi ukształtowała się w kształcie ulicówki. Cierzpięty w poł. XX w. należały do parafii w Nawiadach.


Gospodarka

Tuż bok wsi, nad jeziorem Mokrym i na szlaku kajakowym znajduje się stanica wodna z dwoma pomostami i strzeżonym kąpieliskiem. W Cierzpiętach znajdują się gospodarstwa agroturystyczne.


Kultura

W 2012 r. Cierzpięty zwyciężyła w plebiscycie Kuriera Mrągowskiego na Najfajniejszą Wieś powiatu mrągowskiego.


Ludzie związani z miejscowością:

Na kartach historii wsi zapisał się starosta sześcieński Andrzej Jonasz.


Bibliografia:

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. I, 960 ss.


Kinlis (dyskusja) 10:04, 20 wrz 2013 (CEST)