Rezerwat Dęby Napiwodzkie

Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie
Rezerwat Dęby Napiwodzkie - tablica informacyjna przed wejściem do rezerwatu
Rodzaj rezerwatu	florystyczny
Państwo	Polska
Powierzchnia	37,11 ha ha
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie
Położenie na mapie Polski Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Rezerwat przyrody Dęby Napiwodzkie

Rezerwat Dęby Napiwodzkie

Rezerwat przyrody „Dęby Napiwodzkie” jest rezerwatem leśnym (częściowym), utworzonym w 1989 roku na obszarze 37,11 ha. Położony jest na terenie nadleśnictwa Jedwabno, w odległości około 5 km na południowy-zachód od miejscowości Jedwabno (powiat szczycieński). Przedmiotem ochrony są tu zbiorowiska wykształcone w postaci grądu, łęgu jesionowo-olszowego i boru mieszanego.

Grąd w rezerwacie Dęby Napiwodzkie

Szata roślinna

Centralną część rezerwatu stanowi subglacjalny wał ozowy. Niewielkiej wysokości oz (około 10 m) graniczy od wschodu z doliną rzeki Czarna, a na pozostałym obszarze otaczają go obniżenia terenowe porośnięte, poza obszarem rezerwatu, przez wilgotne łąki. Największą część rezerwatu zajmuje zbiorowisko grądu, zaliczone do odmiany subatlantyckiej Stellario-Carpinetum, mimo iż obiekt ten położony jest poza naturalnym zasięgiem występowania buka. W wydzieleniach leśnych porośniętych przez to zbiorowisko występują liczne pomnikowe dęby, w wieku 300-350 lat oraz stare, około 200-letnie sosny. Niewielki fragment rezerwatu, w północno-zachodniej części obiektu, zajmuje bór mieszany pochodzenia antropogenicznego, na żyznym siedlisku lasu świeżego. Najbardziej oddalone od wału ozowego, położone w obniżeniach terenowych, zewnętrzne części rezerwatu zajmuje łęg jesionowo-olszowy Fraxino-Alnetum z olszami w wieku od 45-95 lat.

Grzyby

W rezerwacie „Dęby Napiwodzkie” wyróżniono dotychczas ponad 100 gatunków porostów (grzybów zlichenizowanych). Ten stosunkowo niewielki obiekt zabezpiecza populacje wielu rzadkich w kraju gatunków. Oprócz gatunków chronionych (14 gatunków) oraz porostów zagrożonych wymarciem w skali kraju (36 gatunków) odnotowano tu liczną grupę taksonów charakterystycznych dla dobrze zachowanych zbiorowisk leśnych, w tym 14 gatunków mających status wskaźników niżowych lasów puszczańskich. Szczególnie interesująca jest lichenobiota starych dębów. Na ich korze odnotowano m.in. Calicium adspersum, Caloplaca lucifuga, Chaenotheca phaeocephala, Cliostomum corrugatum i Pertusaria flavida. W rezerwacie występuje Lobaria pulmonaria, dla której wyznaczono strefę ochrony. Na szczególną uwagę zasługuje Buellia violaceofusca – gatunek podany niedawno jako nowy dla bioty krajowej, z jednego stanowiska na Pojezierzu Kaszubskim, w rezerwacie „Dęby Napiwodzkie” został stwierdzony w roku 2012.

Dotychczas nie prowadzono szczegółowych badań grzybów wielkoowocnikowych rezerwatu „Dęby Napiwodzkie”. Na starych dębach częstym gatunkiem jest Fistulina hepatica. W rezerwacie stwierdzono gatunki z „Czerwonej Listy”, rzadkie i zagrożone w skali kraju: Tremella foliacea i Pleurotus pulmonarius.

Ciekawostki

Rezerwat „Dęby Napiwodzkie” jest jednym z ogniw potencjalnego specjalnego obszaru ochrony siedlisk „Ostoja Napiwodzko-Ramucka” w ramach programu Natura 2000 (kod PLH280026).

Bibliografia

ANONIM 2000. Plan ochrony rezerwatu przyrody „Koniuszanka II” na okres od 1 stycznia 2001 roku do 31 grudnia 2020 roku. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa (maszyn.).

CHUDYBA H., ENDLER Z. 1987. Przyroda projektowanego rezerwatu Ostańce Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 2 (43): 52 – 61.

DĄBROWSKI S., POLAKOWSKI B., WOŁOS L. 1999. Obszary chronione i pomniki przyrody województwa warmińsko-mazurskiego. Urząd Wojewódzki, Wydział Ochrony Środowiska i Rolnictwa w Olsztynie.

KUBIAK D. ZALEWSKA A., FIEDOROWICZ G. 2013. Porosty i grzyby wielkoowocnikowe na tle zbiorowisk leśnych południowej Warmii i Mazur. W: H. Ciecierska, C. Hołdyński (red.), Dziedzictwo przyrodnicze Warmii, Mazur i Powiśla: 181-191. Przewodnik do warsztatów terenowych 56. Zjazdu Polskiego Towarzystwa Botanicznego pt. “Interdyscyplinarne i aplikacyjne znaczenie nauk botanicznych”, Olsztyn 24-30 czerwca 2013 r.

Linki zewnętrzne

http://pl.wikipedia.org/wiki/Rezerwat_przyrody_Dęby_Napiwodzkie