Franciszkowo
Franciszkowo | |
| |
[[Plik:|240px|Franciszkowo]] | |
Państwo | Polska |
Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
Powiat | Iławski |
Gmina | Iława |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Franciszkowo (niem. Freudenthal) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Iława w pobliżu rzeki Drwęca. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
Równina dennomorenowa uległa przeobrażeniu w trakcie cofania się lądolodu. W pradolinie Drwęcy występują wyżłobione przez wody wielkie formy wklęsłe. Znaczne tereny powiatu iławskiego zajmują powierzchnie sandrowe. Obszar jest płaski, urozmaicony rynnami oraz nieckami. Teren nachylony jest z północy ku południowi w kierunku doliny Drwęcy. Sandr ten porośnięty jest sosną. Dolina Drwęcy wyścielona materiałem piaszczysto – żwirowym. W zboczach doliny występują formy erozyjne. Są to krótkie prostopadłe suche dolinki, które powstały na skutek spływu wód opadowych po zboczach oraz dolinki powstałe w wyniku spływu wód opadowych po zboczach. W dolinie Drwęcy występują mokradła okresowe. Wzdłuż tej doliny występują gleby bielicowe, wytworzone z piasków oraz glin zwałowych. Występują tu również piaski rzeczne przydatne w budownictwie do wyrobów cementowych.
Dzieje miejscowości:
O początkach wsi brak jest jakichkolwiek wiadomości. Z księgi strat, na podstawie której wyliczono szkody poniesione w czasie wojny głodowej można stwierdzić, że wieś razem z kościołem oraz karczmą, z której karczmarz płacił jedną grzywnę czynszu rocznie, została doszczętnie zniszczona. Jeszcze w 1437 roku z 49 włók czynszowych 10,5 było we wsi nie obsadzonych. W 1789 roku Franciszkowo było szlacheckim majątkiem wraz z folwarkiem. W sumie liczyło 21 domów mieszkalnych. W 1817 roku było 16 domów i 108 mieszkańców. W 1831 roku znajdowała się już tu wieś i majątek (łącznie 19 domów i 117 mieszkańców). W wyniku regulacji wydzielona wieś otrzymała 161,5 ha. Przy majątku pozostało natomiast 486,2 ha. W 1885 roku w majątku było 336 ha ziemi uprawnej, 128 ha łąk i 8 ha lasów. We wsi było 105 ha ziemi uprawnej i 32 ha łąk.
Ludzie związani z miejscowością:
Pod koniec XIX wieku właścicielem dóbr majątkowych we wsi był baron Carl von Brederlow.
Zabytki:
Do zabytków architektonicznych (czwartej kategorii) zaliczany jest dwór.
Gospodarka:
Kultura:
Bibliografia:
Iława, z dziejów miasta i powiatu, red. M. Lossman, Olsztyn 1972.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.