Grądzkie
Grądzkie | |
| |
Wiatrak w Grądzkich
Źródło: http://mojemazury.pl/86638,Gradzkie-stary-wiatrak-nad-jeziorem-Gawlik.html#axzz2fjJbWrU2, dostęp 23 września 2013 | |
Państwo | Polska |
Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
Powiat | Giżycki |
Gmina | Wydminy |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Grądzkie (niem. Grondzken, w latach 1938-1945 miejscowość nosiła nazwę Funken) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
Wieś położona na północnym brzegu jeziora Gawlik. W pobliżu jeziora Gawlik, niedaleko wsi Grądzkie, przebiega linia moren czołowych. Są one bogate w głazy narzutowe. Zapoczątkowane w mezolicie zmiany w gospodarce człowieka, bardziej dały się zaznaczyć w młodszej epoce kamienia (neolit: 4000 – 1700 lat p.n.e.). Na teren Polski zmiany te dotarły z południa, znad Dunaju. W okolicę Pojezierza Mazurskiego przywędrowała ludność, która zapoczątkował na tych terenach kulturę ceramiki sznurowanej. Była to ludność indoeuropejska, ponieważ kultura ta objęła swym zasięgiem znaczne obszary od Pirenejów aż po Wołgę. Ludy kultury ceramiki sznurowej cechowała prężność, zaborczość oraz wojowniczość. Ludność używała konia pod wierzch. Znani byli z wyrobów z kamienia gładzonego, głównie toporków bojowych. Wyroby takie zostały odnalezione w powiecie giżyckim, w okolicach Gawlik, niedaleko wsi Grądzkie.
Dzieje miejscowości:
Założenie wsi powierzono Maciejowi Junkowi z Grądzkich, z powiatu oleckiego. W wyniku jego śmierci, wdowa nie podołała zadaniu zasiedlenia wsi. Sprzedała w 1554 roku sołectwo Jędrzejowi i Mikołajowi Jablińskim. W latach 1709 – 1710, w wyniku zarazy dżumy, zmarły 143 osoby. Szkoła w Grądzkich liczyła dwie klasy.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
We wsi stoi stary holenderski wiatrak. W sezonie letnim organizowane są tu wystawy prac plastycznych. Organizatorami tej galerii są artyści – Państwo Waraksowie – właściciele wiatraka i Ośrodka Hodowli Koni Kabardynka.
Gospodarka:
Kultura:
Bibliografia:
Grądzkie, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 2, red. F. Sulimierski, Warszawa 1881.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Maślij Stefania, Giżycko i okolice. Przewodnik, 2004.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.