Kaplice

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
{{{nazwa}}}
typ obiektu: ...
lokalizacja: ...
właściciel: ...

KAPLICE – ...

Położenie

Kaplice domkowe znajdują sie przeważnie na terenie dawnego powiatu braniewskiego. Można rózróżnić kaplice typu domkowego, jak też typu wiejskiego. Zasadnicza różnica polgała na utrzymaniu takiego obiektu przez osoby prywatne i wspólnotę wiejską.

Opis

Warmińskie kaplice domkowe i wiejskie były najmniejszą formą w strukturze kaplic wolno stojących. Mogły stanowić etap

pośredni pomiędzy architekturą kościelną, a budownictwem ludowym. Kaplice były budowane bezpośrednio na prywatnych posesjach,

najczęściej przed domem w formie kaplicy domkowej, bądź też na gruncie wspólnotowym, jako kaplicy wiejskiej. Do rzadkości

należało, że kaplice domkowe zostały wzniesione przy drogach, stając się z czasem miejscem modlitewnych spotkań całych wsi

(np. Płoskinia, Strubno). Kaplice domkowe występują częściej w krajobrazie Warmii północnej, aniżeli w południowej. To należy

łączyć z większymi możliwościami finansowymi, zamieszkujących tam Warmiaków. Najczęściej obiekty te były wzniesione na rzucie

prostokąta, były murowane z cegły, na fundamencie z kamienia polnego, w większości tynkowane i bielone, nakryte dwuspadowym

dachem. Wiele tego typu obiektów miało rozmiary dosyć zróżnicowane, które oscylowały w granicach 3-4 m długości i 2-3 m

szerokości (np. Dąbrowa, Kominki, Mikołajewo). Budowano je w oparciu o przyjęty wzór (np. Brzezina, Jędrychowo, Ronin). Inne

kaplice różniły się dekoracją (np. Frombork, Glebiska, Henrykowo, Lubnowo, Łajsy, Pielgrzymowo, Smolajny). Do ich wnętrza

prowadziło w ścianie szczytowej duże wejście zamknięte łukiem pełnym lub ostrym, z pojedynczymi albo rzadziej dwuskrzydłowymi

drzwiami. Rozmiar kaplic domkowych pozwalał na to, aby przy wewnętrznym ołtarzyku stanął ksiądz i dwaj ministranci (np.

Garbina). Wierni natomiast mogli gromadzić się na zewnątrz, aby wspólnie odmawiać modlitwę. Kryterium pojemności wewnątrz

obiektu przynajmniej jednej osoby, paru, czy parunastu, nie jest w tym przypadku argumentem rozstrzygającym czy to jest

kapliczka, czy kaplica.


Zdjęcia

...
== Kuprjaniuk Stanisław, Mała architektura sakralna na Warmii do 1945 roku ze szczególnym uwzględnieniem kapliczek, w druku == ...