Kościół ewangelicko-augsburski w Mrągowie
Kościół ewangelicko-augsburski w Mrągowie – kościół datowany na 1763 r., powiat mrągowski.
Położenie
Kościół ewangelicko-augsburski znajduje się w centrum Mrągowa.
Opis
Najstarszy budynek kościoła w Mrągowie powstał w 1409 r. Zbudowany był z drewna. Nie ma po nim śladu, prawdopodobnie uległ całkowitemu zniszczeniu podczas jednego z licznych pożarów nawiedzających miasto na przestrzeni dziejów. Obecny kształt murowany nadany został kościołowi w 1734 r. Powstała nieduża budowla salowa z kruchtą północną i późniejszą absydą z 1753 r. Wieża zachodnia zdecydowanie starsza, być może z XVI w. (wietrznik z datą 1705). Wewnątrz pierwotnie ołtarz z XVIII w. ozdabiała reprodukcja "Ostatniej Wieczerzy" Leonardo da Vinci. Całość wieńczyły organy z rokokowym ornamentem i sufit ozdobiony malowidłami o motywach biblijnych. Nad głównym wejściem do kościoła był napis: "Gehet in Gottes Thore frölich ein mit Dancken" (tłum. z niem.: "Wejdźcie radośnie w Bramy Boże z wdzięcznością"), a nad oknami świątyni: "Diess Haus ist erbaut zu Gottes Wahren Ehren so Lasst uns solchen Preis zu unserer Zelt vermehren" (tłum. z niem.: "Ten dom został zbudowany dla Boskiej chwały, by w naszych czasach ją rozsławiać"). Oba napisy powstały prawdopodobnie podczas budowy kościoła w 1734 r. Te szczegóły znane są dzięki przekazom Adolfa Böttichera (1842-1901), niemieckiego historyka sztuki i konserwatora. Te elementy zostały zniszczone podczas działań wojennych w 1945 r. Jego odbudowę rozpoczęto w 1952 i trwała do 1961 r. Pierwsze nabożeństwo po wojnie odprawiano w odbudowanym kościele 8 października 1961 r. Kościół zwiedzić można po wcześniejszym uzgodnieniu z pastorem. Nabożeństwa odbywają się w niedzielę o godz. 10.30.
Do 1786 r. kościół i jego bezpośrednie otoczenie były miejscami pochówku zmarłych gminy miejskiej i wiejskiej Mrągowa. W tymże roku władze wydały zakaz grzebania zmarłych wokół kościoła, m.in. ze względów sanitarnych. Cmentarz przykościelny znajdował się przy południowym wejściu, w miejscu gdzie obecnie rośnie "Dąb Pokoju" zasadzony w 1871 r. dla uczczenia poległych w wojnie prusko-francuskiej. W 1920 r., dla upamiętnienia wygranego przez Niemców plebiscytu w Prusach Wschodnich, posadzono "Dąb plebiscytowy". Przy wieży kościelnej, od strony plebanii, rośnie okazały cis – drzewo rzadko występujące w Polsce, objęte ochroną gatunkową.
Bibliografia
Orłowicz Mieczysław, Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii, Lwów 1923.
Bałdowski Jan, Przewodnik. Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, Warszawa 1997.
Zduniak Jan, Zduniak Agnieszka, Reisefuehrer Masuren und Umgebung, Kętrzyn 2006.
