Jagodne Małe
Jagodne Małe | |
| |
[[Plik:|240px|Jagodne Małe]] | |
Państwo | Polska |
Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
Powiat | Giżycki |
Gmina | Miłki |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Jagodne Małe (niem. Klein Jagodnen, w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę Kleinkrösten) – wieś położona w Polsce, w województwie warmińsko – mazurskim, w powiecie giżyckim w gminie Miłki.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
Od Rudzisk w kierunku Rynu przebiega linia moren, która na wschód od tej wsi tworzy kilka kulminacji sięgających 180 metrów n.p.m. Zewnętrzna linia morem tej fazy biegnie w kierunku Prażmowa, wewnętrzna natomiast biegnie równolegle do szosy Ryn-Giżycko. Następnie skręca w kierunku południowo-wschodnim na Bogaczewo. Następnie te łuki morenowe przecinają rynnę jeziorną (jezioro Jagodne), blisko miejscowości Jagodne Małe. Następnie biegną na Paprotki , a dalej znajdują przedłużenie we wzgórzach koło Konopek Wielkich i Talk.
Dzieje miejscowości:
Jagodne Małe – założenie dworskie z przełomu XIX/XX wieku. Majątek Jagodne Małe w XVII wieku był dzierżawiony przez trzy lata przez poetę Zbigniewa Morsztyna, jednego z wybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury barokowej, ponadto był przywódcą arian w Prusach Wschodnich. W 1659 roku Morsztyn po wypędzeniu arian z Polski objął w dożywotnią dzierżawę wieś Rudówkę. Wieś była zniszczona. Mieszkał z rodziną w Jagodnem Małym, zbudował swą siedzibę w Rudówce. Wokół niej i Jagodnego, Morsztyn stworzył ośrodek życia religijnego i kulturalnego arian osiadłych w Prusach.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
Dwór znajduje się przy głównym placu. Jest to budynek parterowy z dwoma mansardami. Dwór pokryty jest dwuspadzistym dachem, który jest zdobiony wieżyczkami w narożnikach. Była tam tez kaplica (obecnie garaż), obora i spichlerz. Po dawnym ogrodzie dworskim pozostał szpaler świerków i kilka grabów. W pobliżu dworu, na cyplu, w pobliżu jeziora znajduje się grobowiec ostatniego właściciela majątku Rudolfa Iwana. Z grobowca pozostały dwa słupy połączone płytą.
Gospodarka:
Kultura:
Bibliografia:
Jagodne, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 3, red. F. Sulimierski, Warszawa 1882.
Wakar Andrzej, Willan Tadeusz, Giżycko, z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1996.
Maślij Stefania, Giżycko i okolice. Przewodnik, 2004.