Kiersztanowo (gmina Jeziorany)

Kiersztanowo
Kiersztanowo. Kapliczka warmińska z 1831 roku
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Jeziorany
Liczba ludności (2010)	99
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Kiersztanowo
Położenie na mapie Polski Kiersztanowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Kiersztanowo (niem. Kirschdorf) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 99 osób. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Hubert Konrad.

Położenie

Miejscowość położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim nad rzeką Wipsówką. W pobliżu położone jest Jezioro Wipsowskie i Jezioro Gałk. Wieś jest oddalona o 6 km od Jezioran.

Dzieje miejscowości

W miejscowości znajdował się niegdyś majątek dworsko-folwarczny. Do 1945 roku dworek należał do niemieckiej rodziny Wëng, która po zakończeniu II wojny światowej wyjechała do Niemiec. W skład gospodarstwa wchodziła stajnia, obora, świniarnia, magazyn zbożowy, czworaki, kuźnia. Wszystkie budynki wykonano z kamienia i gliny z pobliskich pól.W 1820 roku wieś była zamieszkana przez 88 osób. W 1905 roku Kiersztanowo liczyło 248 mieszkańców. Po 1945 roku we wsi osiedlili się Polacy z województw środkowej Polski. Po wojnie dworek stał się własnością skarbu państwa, zaniedbany i zapomniany popadał powoli w ruinę. W latach 70. podjęto decyzję o jego rozebraniu. We wsi Dębowo znajduje się bliźniacza kopia dawnego dworu w Kiersztanowie.

Ludzie związani z miejscowością

...

Miejscowość-Opis-Rysunku

Zabytki

W skład folwarku wchodziła: świniarnia, stajnia, obora, magazyn zbożowy, kuźnia i czworaki. Wszystkie budynki wykonane były z kamienia i gliny, pochodzącej z pobliskiego pola. Miejsce wydobycia gliny (glinianka) zostało przekształcone w staw rybny.
Dawniej dwupiętrowy budynek był przykryty dwuspadowym dachem z wykuszem, z gankiem od frontu. Dom opasany był rzeźbionym gzymsem. W środku znajdowało się osiemnaście pokoi i duża kuchnia. W każdym pokoju stał piękny kaflowy piec. Dwór po 1945 stał się własnością skarbu państwa i popadał w ruinę. Pod koniec lat 70. rozebrano go całkowicie. Dwór w Dębowie jest bliźniaczą kopią dworku w Kiersztanowie. Prawdopodobnie należały one do dwóch braci. W wyniku kłótni między sobą dopuścili się bójki, w efekcie której zmarł jeden brat, natomiast drugi z rozpaczy popełnił samobójstwo (powiesił się na dębie w swojej posiadłości).

• Mostek nad rzeczką Wipsówką.
• Budynki mieszkalne we wsi, w stylu warmińskim. Przeważają proste budynki jednopiętrowe z użytkowym poddaszem. Wejścia znajdują się pośrodku frontowej elewacji. Domy mają dwuspadowy dach pokryty zazwyczaj dachówką. Budynki gospodarcze występują w prawie każdej zagrodzie, i są to: stodoły, obory. Wykonane z cegieł lub drewna, mają otynkowaną podmurówkę. Składy, szopy, w dużo gorszym stanie technicznym wykonane są z drewna lub blachy.

• Pozostałości parku dworskiego i fundamentów zabudowań dworskich
• Fragmenty dawnego ogrodzenia majątku: ceglany słup ceglany słup bramy wjazdowej, kutej z żelaza
• Dawne czworaki folwarczne przekształcone współcześnie w mieszkania
• Kapliczka warmińska zlokalizowana na kolonii na północ od wsi
• Kapliczka przydrożna w centrum wioski w 1831 roku
• Warmińska kapliczka skrzynkowa zlokalizowana przy drodze na Wipsowo
• Przydrożna kapliczka dzwonniczkowa z 1921 roku

Bibliografia

1. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 21.12.2013]
2. Ciekawe Mazury.pl [data dostępu: 21.12.2013]
3. Dom Warmiński [data dostępu: 21.12.2013]
4. Genealogy.net [data dostępu: 21.12.2013]
5. Wikipedia: Kiersztanowo [data dostępu: 21.12.2013]