Polski Komitet Narodowościowy na Okręg Mazurski
Polski Komitet Narodowościowy na Okręg Mazurski | |
| |
Rodzaj organizacji | społeczny organ doradczy administracji państwowej |
Profil działalności | weryfikacja narodowościowa ludności autochtonicznej |
Rok założenia | 1945 |
Polski Komitet Narodowościowy na Okręg Mazurski [PKN]- właśc.: Okręgowy Polski Komitet Narodowościowy przy Urzędzie Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski. Działający w latach 1945-1946 r. społeczny organ opiniodawczy (pomocniczy) w procesie weryfikacji narodowościowej ludności autochtonicznej zamieszkałej na Warmii i Mazurach.
Spis treści
Historia
Po włączeniu w początkach 1945 r. w granice państwa polskiego południowej części Prus Wschodnich zasadniczym problemem politycznym, społecznym oraz prawnym był status zamieszkującej ten obszar ludności. Obejmując władzę w regionie, państwo polskie stanęło przed zagadnieniem rozróżnienia tych obywateli III Rzeszy, którzy nie byli Niemcami, w celu przyznania im pełni praw obywatelskich. Procedura weryfikacji narodowościowej w sensie administracyjnym zdefiniowana została pierwotnie jako akcja "rejestracyjna". Prowadzona od wiosny 1945 r., zyskała ramy prawne i proceduralne w maju 1945 r. Decyzja o uznaniu za członka narodu polskiego leżała w kompetencjach administracji lokalnej (starostwa i Zarząd Miejski w Olsztynie), ale podstawą decyzji była opinia "czynnika społecznego", który przybrał formułę PKN.
PKN powołany został zarządzeniem Pełnomocnika Rządu RP na Okręg Mazurski z dnia 16 czerwca 1945 r. z zadaniem (m.in.) opracowania instrukcji dla rozwiązywania spraw narodowościowych, stworzenie struktur gminnych i powiatowych komitetu oraz pomoc przy organizowaniu i rozdziale opieki społecznej dla polskiej ludności tubylczej.
W skład PKN weszło 12 osób. Przewodniczącym został Jerzy Burski, członkami m.in.: Bogumił Labus, Klara Malewska, Maria Zientara (Zientarówna), Gustaw Leyding, Paweł Sowa, ks. Jan Hanowski.
Cele i zadania organizacji
PKN określi za swoej podstawowe cele:
- przeprowadzenie selekcji narodowościowej wśród ludności zamieszkującej Okręg Mazurski
- kwalifikacja miejscowych Polaków do uzyskania odszkodowań za straty i pomocy doraźnej
- ustalenie wytycznych w zakresie traktowania mniejszości niemieckiej
- współpraca przy ogólnym procesie repolonizacji człowieka i ziemi w Okręgu Mazurskim.
...
Organizacja wewnętrzna i struktury terenowe
Działalność
...
Osoby związane z organizacją
...
Ciekawostki
...
Bibliografia
...
Przypisy
Zobacz też
...