Ameryka
Ameryka | |
| |
Ośrodek Opiekuńczny i Rehabilitacyjny
| |
Państwo | Polska |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | olsztyński |
Gmina | Olsztynek |
Liczba ludności (2010) | 221 (łącznie Ameryka i Jagiełek) |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} |
Ameryka (niem. Amerika, od 1917 r. Pagelshof) - wieś sołecka w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku była zamieszkana przez 221 osób(łącznie Ameryka i Jagiełek). Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Piotr Murawski[1].
Spis treści
Położenie
Miejscowość położona na Pojezierzu Olsztyńskim, w odległości 3 km na północny wschód od Olsztynka przy drodze Olsztynek-Olsztyn.
Dzieje miejscowości
Początki miejscowości wiążą się z rokiem 1917. Wówczas pewien Warmiak, za pieniądze które uzbierał w trakcie swojego pobytu w USA, kupił dwór, park i ziemię. Swoje włości - czy to z sentymentu, czy też "dla splendoru" - ochrzcił Ameryką. Przed wybuchem II wojny światowej majątek stał się własnością Niemca o nazwisku Pagel. Nowy właściciel przemianował Amerykę na Pagelshof. Po 1945 roku przez jakiś czas funkcjonowała polska odmiana tej nazwy - Pagłowo; ostatecznie powrócono do pierwotnej Ameryki. W miejscowości powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne; w latach 80. utworzono też kombinat razem z zakładami w Łutynówku i Wilkowie. W czasach świetności obejmował obszar o powierzchni 1940 ha. W 1993 roku PGR został zlikwidowany. W miejscowości działa Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży z Problemami Zdrowotnymi ''Nasza Ameryka''.
Historia szpitala w Ameryce sięga początków XX wieku, kiedy zaczęły powstawać budynki szpitalne, które w 1903 roku zostały oddane na użytek zakładu chorych na gruźlicę.W skład personelu wchodziły przede wszystkim siostry zakonne. W 1918 roku szpital zamknięto; działalność została wznowiona w latach 1921-1922.Kryzys lat 30. doprowadził do opustoszenia placówki. Od 1933 roku szpital funkcjonował jako dom letniskowy dla pracowników sektora państwowego. W 1937 doszło do otwarcia zmodernizowanego budynku. Po zakończeniu II wojny światowej, przekształcono go w roku 1967 Dziecięcy Ośrodek Sanatoryjno- Prewentoryjny. W 1974 roku szpital został przekształcony w Wojewódzki Szpital Rehabilitacyjny dla Dzieci. Profil placówki nie zmienił się praktycznie do dziś.
Edukacja
W miejscowości funkcjonuje Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych dla Dzieci Przewlekle Chorych przy Wojewódzkim Szpitalu Rehabilitacyjnym.
Zabytki
- Budynek szpitala, którego najstarsza część pochodzi z początków XX wieku
Bibliografia
- Kuźniewski Bogumił, Olsztynek: miasto i gmina, Olsztynek 2007.
- Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
- Szpital w Ameryce [data dostępu: 10.12.2013]
- Nasza Ameryka [data dostępu: 10.12.2013]
- Wikipedia: Ameryka [data dostępu: 10.12.2013]
Przypisy
- ↑ http://www.bip.olsztynek.pl/m,10024,p,10024.html [data dostępu: 8.12.2013]
Zobacz też