Machary

Machary
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko - mazurska
Powiat	mrągowski
Gmina	Piecki
Sołectwo	Machary
Liczba ludności (Pole-obowiązkowe)	Pole-obowiązkowe
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Tablice rejestracyjne	NMR
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Machary
Położenie na mapie Polski Machary
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Machary (niem. Macharren) – wieś sołecka w Polsce w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Piecki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie przynależała do województwa olsztyńskiego.

Charakterystyka fizjograficzna

Miejscowość położona jest na terenie fizjograficznym charakterystycznym dla powiatu mrągowskiego, który znajduje się w obrębie dwóch regionów: cześć zachodnia do linii Lipowo - Kosewo - Baranowo - Cudnochy to obszar wyniesień Pojezierza Mrągowskiego; część wschodnia to Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiąca rozległe obniżenie w pasie pojezierzy Polski Północno-Wschodniej. Ukształtowanie terenu jest typowe dla obszarów polodowcowych. Występuje tutaj także skupienie dużych, naturalnych zbiorników wodnych (14% powierzchni) oraz rozległe, zwarte kompleksy leśne (31% powierzchni). Ponadto miejscowość położona jest na terenie gminy Piecki, której obszar leży w zasięgu prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej na wyniesieniu mazursko – suwalskim. W podłożu ukształtowały się skały osadowe w dwóch erach geologicznych: mezozoicznej i kenozoicznej.

Dzieje miejscowości

Wieś istniała ok. 1555 r. Salomon Kosak kupił od starosty sześcieńskiego – Michała von Eisacka, 5 włók chełmińskich w celu założenia wsi czynszowej. W 1570 książę Albrecht Fryderyk zatwierdził Kosakowi nabyte włóki. W 1693 r. we wsi mieszkają sami Polacy. W 1785 r. było tu 36 dymów, 1815 r. – 30, w 1838 r. – 62 . W 1815 r. we wsi mieszkało 210 osób, w 1838 r. – 391 . Pod koniec XIX w. wieś obejmowała 4474 mórg. W 1857 r. było tu 369 mieszkańców a w 1939 r. - 372. W 1740 r. założono we wsi pierwszą szkołę, w której w 1818 r. po polsku uczył Michał Karieta. W 1900 r. we wsi był dwór obejmujący 24, 5 włóki wraz z cegielnią. Zabudowa wsi ułożyła się w kształcie nieregularnego skupiska. Machary należały do parafii w Nawiadach.

Gospodarka

We wsi działa stacja paliw, firma budowlana oraz zakład konstrukcji stalowych.

Kultura

We wsi działa świetlica. Organizowane są tutaj festyny i pikniki.

Ludzie związani z miejscowością:

Na kartach historii wsi zapisał się Michał Karieta - nauczyciel. W kadencji 2011 - 2015 sołtysem wsi jest Jarosław Jóźwik.

Bibliografia:

Mrągowo. Z dziejów miasta i okolic, pod red. Andrzeja Wakara, Olsztyn 1975, 487 ss.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Bronisława Chlebowskiego, Filipa Sulimierskiego, Władysława Walewskiego, t. V, Warszawa 1884, 960 ss.

Zobacz też

www.piecki.wm.pl

Kinlis (dyskusja) 10:55, 20 wrz 2013 (CEST)