Kara kiszek

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj

Kara kiszek – sposób uśmiercania, możliwe, że związany z wywarciem pomsty na świętokradcach łamiących zakaz naruszania pogańskiego sacrum, takiego jak np. nieuprawnione wejście do świętego gaju bądź też wycinanie w nim drzew. Dość powszechny w Europie; stosowany od Finlandii, Skandynawii przez kraje germańskie aż do słowiańszczyzny. Tradycja stosowania kary przetrwała aż do XVII w., była również wykorzystywana głównie przez bartników za niszczenie barci.

Opis

Metoda polegała na nacięciu brzucha w okolicy pępka. Przez niewielki otwór wyjmowano fragment jelita i przybijano je do drzewa. Następnie ofiarę prowadzono (lub kazano biec) wokół pnia do czasu, aż wszystkie jej wnętrzności się nań owiną. Po tym zostawiano skazańca, aż skona, lub wieszano go na tym samym drzewie.

Kara kiszek u Prusów

Prusowie również stosowali tę metodę uśmiercania. Mowa o niej w relacji Ademara z Chabannes poświęconej śmierci św. Brunona z Kwerfurtu, któremu Prusowie wydarli wnętrzności z boku brzucha. Kolejna wzmianka o karze kiszek odnosi się do nieznanego z imienia rycerza krzyżackiego, którego Natangowie po bitwie pod Krukami w ten właśnie sposób uśmiercili. Od stosowania tej metody nie stronili również Krzyżacy, o czym zaświadcza relacja o zabiciu przez nich Pipina.

Bibliografia

Piotr z Dusburga, Kronika ziemi pruskiej, tłum. S. Wyszomirski, Toruń 2004.
Kronika oliwska. Źródło do dziejów Pomorza Wschodniego z połowy XIV wieku, tłum. D. Pietkiewicz, wstęp i komentarz B. Śliwiński, Malbork 2008.
Marek M. Pacholec, Pruskie rytuały uśmiercania – wstęp do badań, Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 2011, nr 2(272).
Grzegorz Białuński, Misja prusko-litewska biskupa Brunona z Kwerfurtu, Olsztyn 2010.