Krzemieniewo

Krzemieniewo
Festyn w Krzemieniewie. Autor: Kasia Ochocka. Źródło: www.kurzetnik.wm.pl [12.09.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	nowomiejski
Gmina	Kurzętnik
Sołectwo	Krzemieniewo
Liczba ludności (2010)	353
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Krzemieniewo
Położenie na mapie Polski Krzemieniewo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Krzemieniewo (niem. od 1414 r. Crumau) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie nowomiejskim, w gminie Kurzętnik. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego. W 2010 roku wieś liczyła 353 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa pełni Marek Napiórkowski.

Położenie

Wieś położona jest w odległości ok. 4 km od Kurzętnika i ok 8 km od Nowego Miasta Lubawskiego.

Dzieje miejscowości

Krzemieniewo wchodziło w skład dóbr kapituły chełmińskiej i musiało istnieć jeszcze przed 1414 r., bowiem w wyniku wojen polsko–krzyżackich poniosło straty, m.in. zabrano jej mieszkańcom konie i bydło. Nazwa wsi pochodzi prawdopodobnie od krzemieni znajdowanych na polach. Pod koniec XIX w. wieś leżała w powiecie lubawskim. Zajmowała teren 4143 mórg z 126 budynkami i 54 domami. W tym czasie było 490 katolików i 27 ewangelików. Odpowiednie dla miejscowości były parafia i poczta Kurzętnik. Na początku XVII w. we wsi gospodarzyli: Gąsiorowski, Skwara, Pysz, Karczmarz, Goszczyński, Thomek, Masq, Skubisz, Kopeć, Tylla, Kamiński, Slaga, Wielgoroth, Bartnik, Urban, Stary karczmarz, Bogusz, Luch, Zawisza, Nagorny, Leman, Stary Zawisza i Wach. Ponadto w 1863 r. mieszkańcy wsi uczestniczyli w powstaniu styczniowym: Bonawentura Splëttstosser i Franciszek Sadowski.

W XIX w. istniała już tutaj szkoła. Wieś została przekazana na własność osadnikom jeszcze przez rząd pruski. W okresie II wojny światowej w Krzemieniewie istniał podobóz Stutthofu, w którym więziono kobiety żydowskie. Pod koniec XX w. sołectwo obejmowało 1101,54 ha, w tym: 47 gospodarstw z 343 mieszkańcami.

Kultura

We wsi działa świetlica. Organizowane są festyny i pikniki.

Bezpieczeństwo

Funkcjonuje tutaj Ochotnicza Straż Pożarna.

Ludzie związani z miejscowością

Z historią wsi związany jest Albin Kroplewski – proboszcz w Kruszynach i Papowie Biskupim oraz Leonard Raszkowski – pisarz. Wśród mieszkańców wsi należy wymienić wybitnych rolników: Tadeusza Romana – hodowcę koni, Kazimierza Jastrzębskiego – członka Towarzystwa Rolniczego oraz Sejmiku Powiatowego w Mieście Lubawskim.

Bibliografia

Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 1995.
Grabowski Stanisław,Z dziejów Kurzętnika i okolic, Warszawa 2008.
Strona Gminy Kurzętnik [12.09.2013]
Bank Danych Lokalnych GUS [10.09.2014]