Smokowo

Smokowo
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	kętrzyński
Gmina	Kętrzyn
Liczba ludności (2010)	443
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Smokowo
Położenie na mapie Polski Smokowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Smokowo (niem. Drachenstein) – wieś niesołecka położona w położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Miejscowość w 2010 roku liczyła 443 mieszkańców.

Położenie

Smokowo leży w odległości 5 km od Kętrzyna, nad rzeka Dajną.

Dzieje miejscowości

Dokładna data założenia miejscowości nie jest znana. Jej nazwa wywodzi się od kamienia, na którym miała zostać odciśnięta smocza łapa.

Smokowo powstało na gruntach stanowiących własność gminy miejskiej Kętrzyn. W 1699 roku miejscowość znalazła się w spisie parafii kościoła pw. św. Jerzego w Kętrzynie. W 1785 roku wieś składała się z 12 budynków mieszkalnych i liczyła 116 mieszkańców. W tym czasie nad rzeką Dajną działał młyn wodny. Wieś była wówczas własnością rotmistrza Gregoroviusa.

W drugiej połowie XIX stulecia Smokowo stało się własnością rodziny Wien. W tym okresie wzniesiony został dwór otoczony parkiem. Majątek obejmował powierzchnię 278 ha. W dobrach prowadzono hodowlę owiec, bydła, koni i świń. Właścicielami Smokowa byli Karolina i Karl Wien, rodzice przyszłego noblisty Wilhelma, który w Smokowie spędził dzieciństwo. W 1890 roku Wilhelm Wien sprzedał majątek rodzinie Pasternack. Na początku XX wieku nowymi właścicielami byli przedstawiciele rodziny Hensche. W tym okresie w majątku hodowano 50 sztuk koni, 200 rasowych świń, 200 sztuk bydła i 106 owiec. W połowie lat 30. XX wieku Smokowo było zamieszkane przez 121 osób. Po zakończeniu II wojny światowej w Smokowie utworzono Państwowe Gospodarstwo Rolne, którego teren stanowi obecnie własność prywatną.

Ludzie związani z miejscowością

• Wilhelm Wien (1864-1928) - laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizyki w 1911 roku.

Zabytki

• Park dworski z połowy XIX wieku
• Zabudowania gospodarcze folwarku z lat 1850-1860: dwie stajnie, spichlerz, obora, dwie chlewnie

Bibliografia

Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I–II, Olsztyn 2010–2011.
Kętrzyn i okolice, oprac. Izabela Karpiuk, Kętrzyn 2001.
Licharewa Zofia, Kętrzyn. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1962.
Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic, red. Aniela Bałanda, Olsztyn 1978.
Warmia i Mazury. Przewodnik ilustrowany, red. Marcin Kuleszo, Barbara Wojczulanis, Olsztyn 2001.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.12.2014].
jerzysikorski.pl, historia wsi Smokowo [10.12.2014].
nmketrzyn.pl, Smokowo, miejsce szczęśliwego dzieciństwa Wilhelma Wiena [10.12.2014].