Węgorz
| Węgorz europejski | |
| | |
| Anguilla anguilla` | |
| Linnaeus, 1758 | |
| Anguilla anguilla Linnaeus, 1758 | |
| Źródło: www.wedkuje.pl Źródło: www.wedkuje.pl | |
| Systematyka | |
| Domena | eukarionty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | promieniopłetwe |
| Rząd | węgorzokształtne |
| Rodzina | węgorzowate |
| Rodzaj | Anguilla |
| Gatunek | Węgorz europejski |
| Synonimy | |
|
Angill angill Linnaeus, 1758 | |
Węgorz europejski (Anguilla anguilla) – gatunek ryby węgorzokształtnej z rodziny węgorzowatych (Anguillidae).
Spis treści
Morfologia
Posiada długi wężowaty tułów, za otworem odbytowym spłaszczony bocznie, końcowy pysk uzbrojony w kilka rzędów ostrych zębów. Grzbiet jest ciemny, brązowy lub zielony, boki jaśniejsze, brzuch brudnobiały. Występują dwa typy węgorzy: szerokogłowe i wąskogłowe, jednak nie jest do końca wyjaśnione, co jest przyczyną powstawania tych różnic i na jakim etapie rozwoju one powstają. Węgorz jest krótkowidzem, stąd funkcję jednego z głównych informatorów o otaczającym go środowisku przejął węch.
Otwór skrzelowy kończy się tuż przed nasadą płetw piersiowych. Płetwa grzbietowa i odbytowa połączone są z płetwą ogonową. Nie ma płetw brzusznych. U osobników wędrujących na tarło znacznie powiększają się oczy.
Samica osiąga nawet do 200 cm długości i wagę do 9 kg. Samce są mniejsze od samic i osiągają długość do 60 cm (tzw. sznurówki) i wagę do 0,35 kg.
Jest rybą długowieczną. W sadzawce towarzystwa ubezpieczeniowego w Pradze (w Czechach) żył 68 lat.
Potrafi wyczuć zmiany temperatury wielkości 0,03 °C.
Właściwości trujące
Jego krew zawiera niebezpieczną dla ssaków ichtiotoksynę. Ma ona działanie podobne do jadu węży. Powoduje u ssaków skurcze mięśni, porażenie pracy serca i płuc, rozpadanie się czerwonych krwinek i zmniejszenie krzepliwości krwi. Trucizna ta traci własności trujące w temperaturze powyżej 58 °C.
Występowanie
Węgorz zamieszkuje stawy i wyrobiska, jeziora, zbiorniki zaporowe, rzeki górskie, rzeki średnie nizinne, rzeki wielkie nizinne, płytkie wody przybrzeżne Bałtyku, otwarte morze. Najchętniej wybiera miejsca ciepłe i obficie porośnięte, o dnie mulistym, aczkolwiek spotyka się go także w wartkich rzekach o dnie kamienistym, zwłaszcza jeśli znajduje tam podmyte brzegi, korzenie drzew i inne kryjówki. Żyje przy dnie. Zimę spędza zagrzebany w mule. Przed osiągnięciem dojrzałości płciowej żyją w wodach śródlądowych – samice w głębi lądu, samce w zasięgu wód słonawych.
Żerowanie
Aktywny jest w nocy. Żywi się głównie fauną denną (bezkręgowce) i drobnymi rybami, potrafi połykać zdobycz stosunkowo dużych rozmiarów. Chętnie zjada raki podczas wylinki.
Normalnie żyje w wodzie, ale w okresie wędrówek potrafi również przemieszczać się po lądzie, pełzając z szybkością ok. 3 km/h po wilgotnym podłożu pokrytym trawą i mchami. Duże znaczenie w oddychaniu ma wówczas dyfuzja gazów przez skórę. Poza tym często obserwuje się u nich także zjawisko kanibalizmu – węgorze zjadają również ikrę, jednak pokarm ten nie ma dla nich zbyt dużego znaczenia.
Rozród
Węgorz tarło odbywa w Morzu Sargassowym, dokąd wędrują dorosłe osobniki po osiągnięciu dojrzałości płciowej, tam w ciepłych zasobnych w plankton wodach wykluwają się szkliste larwy węgorzy, które wykorzystując ciepły prąd zatokowy Atlantyku (Golfsztrom) wędrują do Europy. Unoszony przypływami i poruszający się aktywnie narybek dociera do ujść rzek, gdzie w ciągu tygodnia przechodzi adaptacje do wody słodkiej. Pojawia się u niego instynkt wędrówki pod prąd. Tworząc duże ławice w kształcie wstęg, węgorze płyną w górę rzek i pokonują wszelkie przeszkody. Wspinają się na pionowe ściany budowli hydrotechnicznych wykorzystując najmniejsze zagłębienia, pęknięcia i chropowatości, a nawet ciała swych towarzyszy. Instynkt wędrówki sprawia, że poprzez sieć rzek, cieków, strumyków, a nawet rowów melioracyjnych węgorze docierają do zbiorników położonych daleko w głębi lądu.
U kresu tej wędrówki, która trwa do 3 lat, węgorz osiąga długość 20–30cm i rozpoczyna bardziej osiadły tryb życia. Z uwagi na fakt, że małych węgorzy dociera do Polski relatywnie niewiele, nasze wody są regularnie zarybiane węgorzami.
Ochrona i zagrożenie
Od lat 70. XX wieku populacja węgorza europejskiego zmalała o ponad 90% z powodu m.in.: zanieczyszczenia wód, nadmiernego odławiania, budowania zapór na zbiornikach oraz pasożyta ''Anguillicola crassus''. Pasożyt ten atakuje pęcherz pławny węgorza, uniemożliwiając mu dopłynięcie na tarlisko i rozmnażanie. Jest to nicień prawdopodobnie przeniesiony z Tajwanu, rozprzestrzeniający się gwałtownie wśród populacji węgorza europejskiego. Rozpoznany został na kontynencie w Niemczech i we Włoszech w roku 1982, a w 1987 dotarł do Anglii z Europy kontynentalnej. W Azji jest naturalnym pasożytem węgorza japońskiego. Kategoria zagrożenia (CKGZ), do której został zakwalifikowany węgorz, wskazuje, że w tej chwili jest to gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem.
- Okres ochronny: od 15 czerwca do 15 lipca
- Wymiar ochronny: 50 cm
- Dobowy limit połowu: 2 osobniki
Bibliografia
Węgorz europejski, pl.wikipedia.org [28.07.2014]
wedkuje.pl [28.07.2014]
