Warlity Małe

Warlity Małe
Pałac w Warlitach Małych. Fot. Napoleon, 2011 r. Źródło: www.polskiezabytki.pl [12.11.2013]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Olsztynek
Liczba ludności (2010)	58
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Warlity Małe
Położenie na mapie Polski Warlity Małe
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Warlity Małe (niem. Warglitten, Gut Warglitten) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Olsztynek. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. W 2010 roku była zamieszkana przez 58 osób . Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Edyta Deorocka.

Położenie

Miejscowość jest położona na Pojezierzu Olsztyńskim nad jeziorem Platyny, w odległości 8 km na wschód od Olsztynka.

Dzieje miejscowości

Brak informacji dotyczących genezy powstania wsi. W XIX stuleciu Warlity Małe były majątkiem ziemskim. Majątek w 2. połowie XIX wieku stanowił własność rodziny von Wietzel. W latach 20. XX wieku należał do Schumannów. W 1930 roku został podzielony na 9 części. Pałac zajęły dwie rodziny; pozostałe ulokowały się w dworskich budynkach gospodarczych. Po zakończeniu II wojny światowej do miejscowości przybyli polscy osadnicy z okolic Dłutowa. Pałac i park popadały powoli w ruinę. Obecnie pałac i pozostałości parku należą do osoby prywatnej. W 1997 roku wieś była zamieszkana przez 59 osób. Obecnie w miejscowości działa dom seniora.

Gospodarka

W miejscowości działa gabinet weterynaryjny oraz zakład stolarski. Znajduje się tu także siedziba leśnictwa należącego do Nadleśnictwa Jagiełek.

Zabytki

• pałac nad brzegiem jeziora Platyny, wybudowany w 2. połowie XIX wieku w stylu klasycysytcznym; od strony jeziora taras widokowy; całość otaczał park, założony w 1894 roku według projektu Johann Larass; obecnie własność prywatna
• niewielki cmentarz zlokalizowany niedaleko wsi, na którym spoczęli dawni właściciele majątku

Bibliografia

Kuźniewski Bogumił, Olsztynek: miasto i gmina, Olsztynek 2007.
Bank Danych Lokalnych GUS [20.12.2013]
Portal Informacyjny Olsztynka [20.12.2013]