Sportyny

Sportyny
Rodzaj miejscowości	wieś nieistniejąca
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	Miłakowo
Liczba ludności	0
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Sportyny
Położenie na mapie Polski Sportyny
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Sportyny (niem. Sportehnen) - dawna wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Miłakowo.

Położenie

Miejscowość była położona przy drodze Orneta - Miłakowo, nad rzeką Pasłęką, w pobliżu majątku Limity który znajdował się po drugiej stronie rzeki.

Dzieje miejscowości

Pierwsza znana wzmianka o Sportynach pochodzi z 1367 roku, kiedy to zostało nadane 4½, 4, 3 łany oraz 4 morgi "na polu Sparteyn". Była to wieś szlachecka, założona w pobliżu miejsca, gdzie rzeka Miłakówka wpada do rzeki Pasłęki, na której obecnie jest rezerwat przyrody, również w tutejszej okolicy. Pierwotna nazwa wsi wywodzi się prawdopodobnie od słowa "sparts", oznaczającego "możny". W 1445 Steffan Caunyten otrzymał w Sporteyn 4 łany. W 1448 w księdze odsetek zakonu krzyżackiego wymienieni są w Sporteyn: Matt, Materne, Clauwko i Mertin, wszyscy posiadający 3 łany. Steffan Druthin posiadał 3 łany i 4 morgi.

W 1795 miejscowość składała się z dwóch części: Adlig Sportehnen (Sportyny Szlacheckie) i Königlich Sportehnen (Sportyny Królewskie). W 1820 mieszkało tu razem 75 osób (36 w Sportynach Szlacheckich, 39 w Sportynach Królewskich). Te pierwsze były folwarkiem podległym pod majątek w Stolnie (Stollen), gdzie do 1945 władała rodzina von Kunheim. W 1910 mieszkały tu razem 103 osoby (49 w Królewskich, 54 w Szlacheckich). Prawdopodobnie przy reformie administracyjnej doszło do połączenia obu części w jedną. Od 1927 wieś tworzyła obwód gminny, w którego skład wchodziły folwark Rotajny (Maulfritzen) oraz stacja kolejowa (Bahnhof Sportehnen). W 1939 mieszkało tu 111 osób.

Na początku 1945 roku w okolicy miejscowości toczyły się ciężkie walki pomiędzy oddziałami niemieckimi i sowieckimi. Ze szczątkowych informacji wynika, że Sportyny uległy całkowitemu zniszczeniu podczas ostatnich dni wojny (wsi nie ma na polskich mapach z okresu PRL-u, co potwierdza, że zniknęła ona wcześniej, przed powstaniem owych map), a stacja kolejowa została spalona. Wsi nadano polską nazwę, ale ostatecznie nie podniosła się ona z ruin i nie była już po wojnie zamieszkana, a okoliczne pola z samym jej terenem przejęły PGR-y. Z dawnej osady dość długo przetrwały drzewa owocowe, które były odwiedzane przez okoliczną młodzież. Linię kolejową Orneta - Morąg przebiegającą w pobliżu wsi zaraz po wojnie rozebrano.

Po Sportynach nie zachowało się wiele, ale można jeszcze natrafić na ślady osadnictwa w postaci cegieł i kamieni - szczątków po budynkach, oraz na miejsca, gdzie były przydomowe sady. W okolicy dawnych sadów od strony szosy Orneta - Miłakowo znajduje się dzisiaj pasieka.

Bibliografia

Pruthenia. Pismo poświęcone Prusom i ludom bałtyjskim (Tom III)
geoportal.gov.pl
marienburg.pl
Topographische Übersicht des Verwaltungs-Bezirks der Königlichen Preussischen Regierung, 1820
Volständige Topographie vom Ost-Preußischen Cammer-Departement von 1785, Goldbeck.