Truszczyny

Truszczyny
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	działdowski
Gmina	Rybno
Liczba ludności (2010)	271
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Truszczyny
Położenie na mapie Polski Truszczyny
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Truszczyny (niem. Truszczyn) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie działdowskim, w gminie Rybno. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa ciechanowskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 271 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jan Kozicki.

Położenie

Wieś położona jest w południowej części województwa warmińsko-mazurskiego, na pograniczu Pojezierza Mazurskiego i Niziny Mazowieckiej, 6 km na północny zachód od Rybna, na północ od drogi wojewódzkiej nr 538, przy granicy z powiatem nowomiejskim.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona na gruntach należących do dóbr stołowych biskupa chełmińskiego. W 1336 roku biskup Otto nadał Hojkowi z Mgowa 50 łanów na prawie chełmińskim. W zamian Hojko zobowiązał się do wystawienia jednej służby zbrojnej; posiadał on ponadto prawo połowu ryb na jeziorach Rumian i Rybno. Wieś początkowo miała nazywać się Hoykenwalde od nazwiska pierwszego właściciela, ale nazwa nie przyjęła się i z czasem osadę zaczęto nazywać Truszczynami. Ród Hojki wymarł w XVI wieku. W następnym stuleciu tutejszy majątek należał do biskupa Łukasza Dębieńskiego. Stąd też wywodzi się rodzina Grzymała-Truszczyńskich.

W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego wieś przyznana została Rzeczpospolitej Polskiej; do 1932 roku wchodziła w skład powiatu lubawskiego. W 1939 roku znalazła się pod okupacją niemiecką.

Liczba mieszkańców

1858 - 344 osoby

1905 - 425 osób

1910 - 445 osób

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. Świętego Mikołaja w Zwiniarzu.

Przyroda

We wsi znajdują się pomniki przyrody - głazy narzutowe: 1, 2, 3.

Zabytki

• Budynek dawnej szkoły z początków XX wieku.
• Przykłady budownictwa murowanego z czerwonej cegły.

Ludzie związani z miejscowością

• Łukasz Dębiański - biskup w Ołomuńcu na Morawach, rodem z Dębienia, właściciel dóbr w Truszczynach.
• Mateusz Truszczyński (1794-1862) - ksiądz, poeta, wieloletni proboszcz w Zniwiarzu.

Bibliografia

1. Działdowo. Z dziejów miasta i powiatu, red. Andrzej Wakar i in., Olsztyn 1966.
2. Przewodnik po zabytkach kultury materialnej Welskiego Parku Krajobrazowego, tekst Jarosław Kapiński, Wanda Grodzka, Lidzbark 2001.
3. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Westpreussen, Commission bei Leon Saunier, Danzig und Elbing 1858.
4. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 12.11.2013]
5. Westpreussen.de [data dostępu: 12.11.2013]