Brzozowo

Brzozowo
Fragment starej mapy. Olsztyńska Strona Rowerowa [16.07.2014]
Rodzaj miejscowości	wieś sołecka
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	węgorzewski
Gmina	Węgorzewo
Liczba ludności (2010)	111
Strefa numeracyjna	(+48) 87
Kod pocztowy	11-600
Tablice rejestracyjne	NWE
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Brzozowo
Położenie na mapie Polski Brzozowo
{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Brzozowo (niem. Brosowen, od 1938 r. Hartenstein) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 roku wieś liczyła 111 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Jarosław Janko.

Położenie

Wieś położona jest w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, na Pojezierzu Giżycko–Węgorzewskim, w makroregionie Pojezierze Mazurskie; w odległości 9 km na północny zachód od Węgorzewa i około 4 km na zachód od drogi krajowej nr 63.

Dzieje miejscowości

Wieś została założona w 1438 roku na prawie chełmińskim na 60 łanach puszczy nadanych niejakim: Więckowi, Wawrzyńcowi, Michałowi, Grzegorzowi, Stefkowi, Maciejowi i Klimkowi. Miejscowość znana była w XV i XVI wieku pod nazwami Hartenstein, Doberschlag, Brzosowen. W 1540 roku we wsi mieszkało 13 rodzin chłopskich, jeden zagrodnik i jeden bartnik. W wyniku epidemii dżumy w 1709 i 1710 roku populacja wsi zmalała o połowę (zmarło 196 osób). W XVIII Brzozowo dzierżawiła rodzin Buschowiczów. W połowie XIX wieku wieś obejmowała 66 łanów i zamieszkana była przez 479 osób, natomiast w 1939 roku w Brzozowie mieszkało 412 osób.

Szkoła we wsi powstała w 1737 roku; w połowie następnego stulecia uczęszczało do niej 75 uczniów, a w roku 1935 – 62 uczniów. Po II wojnie światowej szkołę zorganizowano w 1947 roku; w połowie lat 60. obejmowała ona cztery klasy .

W latach 60. XX wieku sołectwo Brzozowo należało do gromady Węgielsztyn.

Religia

Wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej pw. św. Józefa w Węgielsztynie.

Ludzie związani z miejscowością

• W Brzozowie urodził się Kurt Obitz (1907–1945) – lekarz weterynarii, jeden z najbardziej zasłużonych działaczy mazurskich okresu międzywojennego.
• Urodziła się tu także Dorota Jajko–Sankowska – (ur. 1968) – malarka, rysownik, projektantka witrażu.

Bibliografia

1. Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
2. Wakar Andrzej, Wilamowski Bohdan, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Olsztyn 1968.
3. Bank Danych Lokalnych GUS [29.07.2013]
4. Deutsche Verwaltungsgeschichte [29.07.2013]
5. Olsztyńska Strona Rowerowa [16.07.2014]
6. Strona Gminy Węgorzewo [30.08.2013]