Łążyn
| Łążyn | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | Warmińsko-Mazurskie |
| Powiat | Iławski |
| Gmina | Lubawa |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Łążyn | |
| Położenie na mapie Polski  Łążyn | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Łążyn (niem. Londzyn, w latach 1942-1945 miejscowość nosiła nazwę Lansen) – wieś sołecka położona w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa. Leży w odległości 8 km na południowy wschód od Lubawy. Wieś w latach 1975-1998 przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści
Charakterystyka fizjograficzna:
W okolicy występują moreny czołowe. Są zbudowane z różnorodnych materiałów, wymieszanych procesami glacitektonicznymi. Na południu znajduje się obszar morenowej powierzchni falistej glin zwałowych. W okolicy odnaleziono kilka grodzisk wczesnośredniowiecznych. Były to warowne osady otoczone wałami drewniano – ziemnymi, fosami a czasem również palisadą. Stanowiły refugia, czyli miejsca schronienia dla ludności w razie niebezpieczeństwa. Znajdowały się najczęściej pośród bagien. Grody przetrwały do dzisiaj w postaci wałów ziemnych. Następne grodzisko w pobliżu wsi Łążyn, położone nad jeziorem Zwiniarz, zachowało się w formie podkowiastej. Dookoła grodziska biegnie szeroki i głęboki parów, który kiedyś stanowił fosę. Grodzisko było użytkowane prawdopodobnie od IX do XII wieku.
Dzieje miejscowości:
Miejscowość należała do biskupiego klucza lubawskiego. Została lokowana na prawie chełmińskim w latach 1324 – 1349 przez biskupa Ottona. Dokument lokacyjny w 1376 roku odnowił biskup Wikbold. Obszar wsi wynosił 40 łanów. W czasie wojny polsko – krzyżackiej w 1414 roku w Łążynie spaliły się trzy gospodarstwa. Biskup Jan Konopacki w 1514 roku nadał na prawie chełmińskim Janowi młyn, pastwisko i zagrodę w Łążynie. W zamian za to Ja miał obowiązek dostarczania 50 korcy mąki rocznie do Lubawy. Biskup Tideman Gise w 1546 roku nadał mieszkańcom wsi Tynwałd część łąk we wsi Łążyn i prawo połowu ryb w tutejszych stawach rybnych. W roku 1646 wieś liczyła 60 łanów, posiadała młyn oraz prawo sprzedaży piwa. Po pierwszym rozbiorze rzeczypospolitej wieś należała do króla pruskiego. W 1789 roku Łążyn liczył 26 zagród. W roku 1885 mieszkało tu 411 osób, w tym 403 katolików. Dzieci z Łążyna w latach 1798 – 1815 uczęszczały do szkoły w Zwiniarzu. Jednoklasowa szkoła została utworzona we wsi w 1822 roku. W 1928 roku mieszkało tu 585 osób. W tym roku szkoła liczyła dwie klasy, uczył w niej jeden nauczyciel. Do szkoły uczęszczało 58 dzieci. W 1973 roku m powstało sołectwo Łążyn. We wsi w 1978 roku mieszkało 348 ludzi.
Ludzie związani z miejscowością:
Zabytki:
Gospodarka:
W latach 1948 – 1950 przebudowano drogę Łążyn – Rumienica. W Łążynie, z racji występowania na tych terenach gleb słabszych o dużej konfiguracji terenu, wprowadzono tu specjalizację w zakresie hodowli owiec.
Kultura:
Bibliografia:
Łążyn, w: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 5, red. F. Sulimierski, Warszawa 1884.
Śliwiński Józef, Lubawa, z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982.
Panfil Jan, Pojezierze Mazurskie, Warszawa 1968.
Michniewska-Szczepkowska Barbara, Szczepkowski Bohdan, Województwo olsztyńskie, środowisko geograficzne tekst i mapy krajoznawcze, Olsztyn 1969.
