Łęgajny: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja zweryfikowana][wersja zweryfikowana]
(Utworzono nową stronę "{{Wieś infobox |nazwa = Łęgajny |herb wsi = |flaga wsi = |herb artykuł = |dopełniacz wsi = |...")
 
Linia 35: Linia 35:
  
 
==Dzieje miejscowości==
 
==Dzieje miejscowości==
 +
Wieś lokowana w roku 1364 roku przez [[Kapitułą Warmińska|kapitułę warmińską]] na 60 włókach ziemi. Zasadźcami wsi byli dwaj Prusowie bracia Gedeke i Hannike. W ogólnej powierzchni wsi mieściła się działka sołtysa o powierzchni 6 wolnych włók na prawie chełmińskim. Osadnicy mieli zapewnione 15 lat wolnizny. W akcie lokacyjnym wsi przewidziano założenie we wsi karczmy.
 +
Według zapisów z lustracji Łęgajn w roku 1658 wieś miała powierzchnię 60 włók. W tym czasie były tam 23 gospodarstwa chłopskie, dwóch dziedzicznych sołtysów oraz jeden wolny właściciel włók z obowiązkiem służby rycerskiej, a także jedna karczma. Chłopi odprowadzali czynsz z 50 włók w wysokości: 241 florenów, 17 groszy i 9 fenigów oraz w naturze 96 kur i 24 gęsi.<br/>
 +
Od 1796 roku właścicielami niewielkiego majątku ziemskiego, funkcjonującego obok gospodarstw chłopskich była rodzina von Saß. W XIX wieku majątek był w posiadaniu kolejnych rodzin: Jagodyńskich, Goeldelów i Binder. W 1861 roku we wsi mieszkali wyłącznie katolicy, wszyscy mówili w języku polskim. W 1876 roku poświęcono kaplicę pw. św. Bonawentury i Floriana. Ostatnią właścicielką majątku o powierzchni prawie 300 ha w Łęgajnach przed 1945 rokiem była Marga von Teubern.<br/>
 +
Po II wojnie światowej we wsi funkcjonowała szkoła podstawowa oraz kombinat ogrodniczo-warzywny. W 1989 roku rozbudowano istniejącą kaplicę, która stała się kościołem parafialnym pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego.<br/>
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.
 
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego<ref>Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref>. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa<ref>Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]</ref> umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.
 +
 +
Liczba mieszkańców wsi w poszczególnych latach:
 +
*1818 - 208 osób
 +
*1939 - 731 osób
 +
*1998 - 1072 osoby
 +
 +
We wsi działa m. in.: Gospodarstwo Ogrodnicze Łęgajny Sp. z o.o., hurtownia mrożonek "JUMAR".
 +
==Ludzie związani z miejscowością==
 +
*[[Franciszek Gollan]] (1884-1957) - ludowy gawędziarz warmiński, rolnik.
 +
==Zabytki==
 +
*[[Kościół pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego w Łęgajnach|kościół pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego]]
 +
*dwór z przełomu XIX i XX wieku
 +
*[[Kapliczki|kapliczka]] przydrożna z XIX wieku
 
{{Przypisy}}
 
{{Przypisy}}
 
<references/>
 
<references/>
Linia 42: Linia 59:
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19750160091 isap.sejm.gov.pl] [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, [http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19981030652 isap.sejm.gov.pl]  [10.02.2015]<br/>
 +
J. Chłosta, ''Słownik Warmii'', Olsztyn 2002.<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://barczewo.bip.net.pl/?a=972 BIP Urzędu Gminy Barczewo]  [10.02.2015]<br/>
 
[http://barczewo.bip.net.pl/?a=972 BIP Urzędu Gminy Barczewo]  [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 
[https://www.google.pl/maps Mapy Google Maps] [10.02.2015]<br/>
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Barczewo (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
 
[[Kategoria: Miejscowość]]  [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Barczewo (gmina miejsko-wiejska)]] [[Kategoria: Wsie sołeckie]]
[[Kategoria: 1945-1989]]
+
[[Kategoria: 1301-1400]]

Wersja z 16:14, 4 kwi 2015

Łęgajny

Rodzaj miejscowości wieś sołecka
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat olsztyński
Gmina Barczewo
Liczba ludności (2010) 1298
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Łęgajny
Łęgajny
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Łęgajny
Łęgajny
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}

Łęgajny (niem. Lengeinen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Barczewo. Miejscowość w 2010 roku liczyła 1298 mieszkańców. Funkcję sołtysa sprawuje Andrzej Turek[1].

Położenie

Miejscowość położona jest około 4 km na południowy-wschód od Barczewa, przy drodze krajowej nr 16.

Dzieje miejscowości

Wieś lokowana w roku 1364 roku przez kapitułę warmińską na 60 włókach ziemi. Zasadźcami wsi byli dwaj Prusowie bracia Gedeke i Hannike. W ogólnej powierzchni wsi mieściła się działka sołtysa o powierzchni 6 wolnych włók na prawie chełmińskim. Osadnicy mieli zapewnione 15 lat wolnizny. W akcie lokacyjnym wsi przewidziano założenie we wsi karczmy. Według zapisów z lustracji Łęgajn w roku 1658 wieś miała powierzchnię 60 włók. W tym czasie były tam 23 gospodarstwa chłopskie, dwóch dziedzicznych sołtysów oraz jeden wolny właściciel włók z obowiązkiem służby rycerskiej, a także jedna karczma. Chłopi odprowadzali czynsz z 50 włók w wysokości: 241 florenów, 17 groszy i 9 fenigów oraz w naturze 96 kur i 24 gęsi.
Od 1796 roku właścicielami niewielkiego majątku ziemskiego, funkcjonującego obok gospodarstw chłopskich była rodzina von Saß. W XIX wieku majątek był w posiadaniu kolejnych rodzin: Jagodyńskich, Goeldelów i Binder. W 1861 roku we wsi mieszkali wyłącznie katolicy, wszyscy mówili w języku polskim. W 1876 roku poświęcono kaplicę pw. św. Bonawentury i Floriana. Ostatnią właścicielką majątku o powierzchni prawie 300 ha w Łęgajnach przed 1945 rokiem była Marga von Teubern.
Po II wojnie światowej we wsi funkcjonowała szkoła podstawowa oraz kombinat ogrodniczo-warzywny. W 1989 roku rozbudowano istniejącą kaplicę, która stała się kościołem parafialnym pw. św. Maksymiliana Marii Kolbego.
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego[2]. Ponowne zmiany podziału administracyjnego państwa[3] umiejscowiły ją w powołanym 1 stycznia 1999 roku województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim.

Liczba mieszkańców wsi w poszczególnych latach:

  • 1818 - 208 osób
  • 1939 - 731 osób
  • 1998 - 1072 osoby

We wsi działa m. in.: Gospodarstwo Ogrodnicze Łęgajny Sp. z o.o., hurtownia mrożonek "JUMAR".

Ludzie związani z miejscowością

Zabytki

Przypisy

  1. BIP Urzędu Gminy Barczewo
  2. Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
  3. Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]


Bibliografia

Dz.U. 1975, nr 16, poz. 91, Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
Dz.U. 1998, nr 103, poz. 652, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów, isap.sejm.gov.pl [10.02.2015]
J. Chłosta, Słownik Warmii, Olsztyn 2002.
Bank Danych Lokalnych GUS [10.02.2015]
BIP Urzędu Gminy Barczewo [10.02.2015]
Mapy Google Maps [10.02.2015]