Łękuk Mały: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Warmii i Mazur
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 14: Linia 14:
 
  |sołectwo              = Orłowo
 
  |sołectwo              = Orłowo
 
  |wysokość              =
 
  |wysokość              =
  |liczba ludności      = 393<ref>Łącznie [[Orłowo (powiat giżycki)|Orłowo]], Łękuk Mały, [[Róg Orłowski]].</ref>
+
  |liczba ludności      = 393<ref>Łącznie [[Orłowo (gmina Wydminy)|Orłowo]], Łękuk Mały, [[Róg Orłowski]].</ref>
 
  |rok                  = 2010  
 
  |rok                  = 2010  
 
  |strefa numeracyjna    =
 
  |strefa numeracyjna    =
Linia 31: Linia 31:
 
''' Łękuk Mały ''' (niem. ''Rhog'', od 1938 r. ''Klein Lenkuk'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[gmina Wydminy|gminie Wydminy]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
 
''' Łękuk Mały ''' (niem. ''Rhog'', od 1938 r. ''Klein Lenkuk'') – [[wieś niesołecka]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat giżycki|powiecie giżyckim]], w [[gmina Wydminy|gminie Wydminy]]. W latach 1975-1998 miejscowość należała [[podział administracyjny|administracyjnie]] do [[województwo suwalskie|województwa suwalskiego]].
  
Miejscowość w 2010 roku liczyła 393 mieszkańców (łącznie z miejscowościami [[Orłowo (powiat giżycki)|Orłowo]] i [[Róg Orłowski]]). Wieś wchodzi w skład sołectwa Orłowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Jolanta Herbich]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
+
Miejscowość w 2010 roku liczyła 393 mieszkańców (łącznie z miejscowościami [[Orłowo (gmina Wydminy)|Orłowo]] i [[Róg Orłowski]]). Wieś wchodzi w skład sołectwa Orłowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie [[Jolanta Herbich]]<ref>http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ [data dostępu: 5.03.2014]</ref>.
  
 
<br/>
 
<br/>
Linia 42: Linia 42:
 
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Królewskie|Prus Królewskich]]. Została założona w ramach [[osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]] w 1707 roku. Wkrótce potem dotarła tu [[epidemia dżumy 1709-1711|wielka epidemia dżumy]]; zmarł wówczas właściciel dworku. Zagospodarowywanie wsi postępowało powoli; w 1714 roku była ona zasiedlona zaledwie w połowie i mieszkańcy starali się o zniesienie nałożonych na nich opłat. Przy niej powstał niewielki majątek, wymieniony po raz pierwszy w 1731 roku jako własność wolnego chłopa (powstał prawdopodobnie znacznie wcześniej; pierwszy dwór był drewniany). Nowy dwór wybudowano tu po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] (pierwotna budowla wraz z częścią zabudowań gospodarczych została zniszczona podczas działań wojennych). Należał wtedy do rodziny Räntsch, która sprzedała go w 1925 roku; ostatnim przedwojennym właścicielem był Curt Kempka. Przed [[II wojna światowa|II wojną światową]] wieś wraz z majątkiem obejmowała obszar 443 ha; przy folwarku działała cegielnia. Łękuk Mały do 1945 roku należał do [[parafia ewangelicka w Orłowie|parafii ewangelickiej w Orłowie]].
 
Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów [[Prusy Królewskie|Prus Królewskich]]. Została założona w ramach [[osadnictwo szkatułowe|osadnictwa szkatułowego]] w 1707 roku. Wkrótce potem dotarła tu [[epidemia dżumy 1709-1711|wielka epidemia dżumy]]; zmarł wówczas właściciel dworku. Zagospodarowywanie wsi postępowało powoli; w 1714 roku była ona zasiedlona zaledwie w połowie i mieszkańcy starali się o zniesienie nałożonych na nich opłat. Przy niej powstał niewielki majątek, wymieniony po raz pierwszy w 1731 roku jako własność wolnego chłopa (powstał prawdopodobnie znacznie wcześniej; pierwszy dwór był drewniany). Nowy dwór wybudowano tu po zakończeniu [[I wojna światowa|I wojny światowej]] (pierwotna budowla wraz z częścią zabudowań gospodarczych została zniszczona podczas działań wojennych). Należał wtedy do rodziny Räntsch, która sprzedała go w 1925 roku; ostatnim przedwojennym właścicielem był Curt Kempka. Przed [[II wojna światowa|II wojną światową]] wieś wraz z majątkiem obejmowała obszar 443 ha; przy folwarku działała cegielnia. Łękuk Mały do 1945 roku należał do [[parafia ewangelicka w Orłowie|parafii ewangelickiej w Orłowie]].
  
Po 1945 roku Łękuk Mały stanowił jedną jednostkę administracyjną z [[Orłowo (powiat giżycki)|Orłowem]]. W latach 1954-1972 wieś wchodziła w skład [[gromada Gawliki Wielkie|gromady Gawliki Wielkie]]. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Łękuk Mały]]. W 1949 roku pożar strawił dwór. Obecnie na terenie folwarku działa gospodarstwo agroturystyczne, park uporządkowany przez prywatnych właścicieli, częściowo poddany rewaloryzacji.  
+
Po 1945 roku Łękuk Mały stanowił jedną jednostkę administracyjną z [[Orłowo (gmina Wydminy)|Orłowem]]. W latach 1954-1972 wieś wchodziła w skład [[gromada Gawliki Wielkie|gromady Gawliki Wielkie]]. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu [[Państwowe Gospodarstwo Rolne Łękuk Mały]]. W 1949 roku pożar strawił dwór. Obecnie na terenie folwarku działa gospodarstwo agroturystyczne, park uporządkowany przez prywatnych właścicieli, częściowo poddany rewaloryzacji.  
  
  

Wersja z 07:27, 6 sie 2014

Łękuk Mały

Łękuk Mały. Dawny folwark
Łękuk Mały. Dawny folwark
Państwo  Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
Powiat giżycki
Gmina Wydminy
Sołectwo Orłowo
Liczba ludności (2010) 393[1]
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa lokalizacyjna województwa warmińsko-mazurskiego
Łękuk Mały
Łękuk Mały
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Łękuk Mały
Łękuk Mały
Ziemia

{{#invoke:Koordynaty|szablon}}


Łękuk Mały (niem. Rhog, od 1938 r. Klein Lenkuk) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim, w gminie Wydminy. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Miejscowość w 2010 roku liczyła 393 mieszkańców (łącznie z miejscowościami Orłowo i Róg Orłowski). Wieś wchodzi w skład sołectwa Orłowo, w którym funkcję sołtysa sprawuje obecnie Jolanta Herbich[2].


Położenie

Wieś położona jest w północno-wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego, na obszarze Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, na południowym krańcu jeziora Łękuk, 33 km na wschód od Giżycka i 12 km na północny wschód od Wydmin.

Dzieje miejscowości

Wieś powstała w ramach kolonizacji wschodnich terenów Prus Królewskich. Została założona w ramach osadnictwa szkatułowego w 1707 roku. Wkrótce potem dotarła tu wielka epidemia dżumy; zmarł wówczas właściciel dworku. Zagospodarowywanie wsi postępowało powoli; w 1714 roku była ona zasiedlona zaledwie w połowie i mieszkańcy starali się o zniesienie nałożonych na nich opłat. Przy niej powstał niewielki majątek, wymieniony po raz pierwszy w 1731 roku jako własność wolnego chłopa (powstał prawdopodobnie znacznie wcześniej; pierwszy dwór był drewniany). Nowy dwór wybudowano tu po zakończeniu I wojny światowej (pierwotna budowla wraz z częścią zabudowań gospodarczych została zniszczona podczas działań wojennych). Należał wtedy do rodziny Räntsch, która sprzedała go w 1925 roku; ostatnim przedwojennym właścicielem był Curt Kempka. Przed II wojną światową wieś wraz z majątkiem obejmowała obszar 443 ha; przy folwarku działała cegielnia. Łękuk Mały do 1945 roku należał do parafii ewangelickiej w Orłowie.

Po 1945 roku Łękuk Mały stanowił jedną jednostkę administracyjną z Orłowem. W latach 1954-1972 wieś wchodziła w skład gromady Gawliki Wielkie. Na bazie dawnego majątku uruchomiono tu Państwowe Gospodarstwo Rolne Łękuk Mały. W 1949 roku pożar strawił dwór. Obecnie na terenie folwarku działa gospodarstwo agroturystyczne, park uporządkowany przez prywatnych właścicieli, częściowo poddany rewaloryzacji.


Liczba mieszkańców

1857 - 21 osób

1933 - 187 osób

1939 - 177 osób

1970 - 544 osoby (łącznie z Orłowem)


Zabytki

  • Pozostałości zespołu dworsko-parkowego: dwie murowane obory z przełomu XIX i XX wieku; obecnie własność prywatna
  • Park dworski z XIX wieku


Bibliografia

  1. Giżycko. Z dziejów miasta i okolic, red. Andrzej Wakar, Olsztyn 1983.
  2. Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
  3. Historia folwarku Łękuk Mały [data dostępu: 5.03.2014]
  4. Gminna ewidencja zabytków, w: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wydminy, Wydminy 2009 [data dostępu: 5.03.2014]
  5. Bank Danych Lokalnych GUS [data dostępu: 5.03.2014]
  6. Deutsche Verwaltungsgeschichte [data dostępu: 5.03.2014]


Przypisy

  1. Łącznie Orłowo, Łękuk Mały, Róg Orłowski.
  2. http://bip.warmia.mazury.pl/wydminy_gmina_wiejska/2/SOLECTWA/ [data dostępu: 5.03.2014]