Łajs (gmina Purda): Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja zweryfikowana] |
m (Emes przeniósł stronę Unieszewo do Łajs (gm. Purda)) |
m (Jarekc przeniósł stronę Łajs (gm. Purda) na Łajs (gmina Purda), bez pozostawienia przekierowania pod starym tytułem) |
||
| (Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
| − | |nazwa = | + | |nazwa = Łajs |
| − | |herb wsi = | + | |herb wsi = |
| − | |flaga wsi = | + | |flaga wsi = |
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
| − | |dopełniacz wsi = | + | |dopełniacz wsi = |
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości = | |rodzaj miejscowości = | ||
| − | |województwo = | + | |województwo = warmińsko-mazurskie |
| − | |powiat = | + | |powiat = olsztyński |
| − | |gmina = | + | |gmina = Purda |
|miejscowość podstawowa = | |miejscowość podstawowa = | ||
|sołectwo = | |sołectwo = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| − | |liczba ludności = | + | |liczba ludności = 31 |
| − | |rok = | + | |rok = 2010 |
|strefa numeracyjna = | |strefa numeracyjna = | ||
|kod pocztowy = | |kod pocztowy = | ||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }} |
| − | ''' | + | ''' Łajs ''' (niem. ''Layss'') – wieś niesołecka położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[Purda (gmina wiejska)|gminie Purda]]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. |
| − | W latach | + | |
| + | Miejscowość w 2010 roku liczyła 31 mieszkańców. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | + | == Położenie == | |
| − | == | + | Wieś położona jest na [[Pojezierze Olsztyńskie|Pojezierzu Olsztyńskim]], między jeziorami [[Jezioro Łajskie|Łajskim]] a [[Jezioro Kośno|Kośno]], 5 km na południowy wschód od [[Nowa Wieś|Nowej Wsi]]. |
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | |||
== Dzieje miejscowości == | == Dzieje miejscowości == | ||
| − | + | Jest to miejscowość o typowo mazurskim charakterze, położona tuż przy granicy z [[Warmia|Warmią]]. Tradycja łączy wieś z [[Prusy Książęce|Prusami Książęcymi]]. Wieś została założona przez zarząd lasów królewskich na podstawie dokumentu wystawionego w 1708 roku na nazwisko sołtysa Macieja Urbańskiego. Proces zasiedlania przebiegał powoli; w 1765 roku we wsi mieszkał tylko sołtys, karczmarz i jeden chłop. W 1785 roku obszar wsi powiększono; składała się ona wówczas z 10 chałup. W tym czasie w miejscowości miał funkcjonować młyn. W wyniku procesu scalania gruntów na północ od wsi powstały 4 gospodarstwa chłopskie. W 1928 roku obręb zwartej zabudowy wsi był zamieszkany przez 234 osoby. W 1905 roku we wsi uruchomiono szkołę, a w 1939 roku przedszkole. W XIX stuleciu założono cmentarz ewangelicki. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | Obecnie Łajs ma charakter wsi letniskowej. Znajdują się tu gospodarstwa agroturystyczne i pensjonat. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | W 2004 roku dla celów turystycznych urządzono w miejscowości symboliczne przejście graniczne między Warmią i Mazurami. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
== Zabytki == | == Zabytki == | ||
| − | * | + | *budynek dawnej szkoły |
| − | * | + | *tradycyjne drewniane chałupy |
| − | * | + | *cmentarz ewangelicki założony w XIX wieku; odrestaurowany i ogrodzony |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
== Bibliografia == | == Bibliografia == | ||
| − | ... | + | ''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'', Purda 2013.<br/> |
| − | <br/> | + | ''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch'', Königsberg 1857.<br/> |
| − | + | [http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims Bank Danych Lokalnych GUS] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.purda.pl/soectwa/nowa-wie.html purda.pl] [12.11.2013]<br/> | |
| − | + | [http://www.verwaltungsgeschichte.de/allenstein.html verwaltungsgeschichte.de] [12.11.2013]<br/> | |
| − | <br/> | ||
| − | |||
| − | |||
| − | ... | ||
| − | <br/> | ||
| − | [[Kategoria: Miejscowość]] | + | [[Kategoria: Miejscowość]] [[Kategoria: Powiat olsztyński]] [[Kategoria: Purda (gmina wiejska)]] |
| + | [[Kategoria: 1701-1800]] | ||
Aktualna wersja na dzień 11:01, 24 sty 2015
| Łajs | |
| | |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | olsztyński |
| Gmina | Purda |
| Liczba ludności (2010) | 31 |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Łajs | |
| Położenie na mapie Polski  Łajs | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Łajs (niem. Layss) – wieś niesołecka położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Purda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Miejscowość w 2010 roku liczyła 31 mieszkańców.
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na Pojezierzu Olsztyńskim, między jeziorami Łajskim a Kośno, 5 km na południowy wschód od Nowej Wsi.
Dzieje miejscowości
Jest to miejscowość o typowo mazurskim charakterze, położona tuż przy granicy z Warmią. Tradycja łączy wieś z Prusami Książęcymi. Wieś została założona przez zarząd lasów królewskich na podstawie dokumentu wystawionego w 1708 roku na nazwisko sołtysa Macieja Urbańskiego. Proces zasiedlania przebiegał powoli; w 1765 roku we wsi mieszkał tylko sołtys, karczmarz i jeden chłop. W 1785 roku obszar wsi powiększono; składała się ona wówczas z 10 chałup. W tym czasie w miejscowości miał funkcjonować młyn. W wyniku procesu scalania gruntów na północ od wsi powstały 4 gospodarstwa chłopskie. W 1928 roku obręb zwartej zabudowy wsi był zamieszkany przez 234 osoby. W 1905 roku we wsi uruchomiono szkołę, a w 1939 roku przedszkole. W XIX stuleciu założono cmentarz ewangelicki.
Obecnie Łajs ma charakter wsi letniskowej. Znajdują się tu gospodarstwa agroturystyczne i pensjonat.
W 2004 roku dla celów turystycznych urządzono w miejscowości symboliczne przejście graniczne między Warmią i Mazurami.
Zabytki
- budynek dawnej szkoły
- tradycyjne drewniane chałupy
- cmentarz ewangelicki założony w XIX wieku; odrestaurowany i ogrodzony
Bibliografia
Przewodnik turystyczny po gminie Purda, Purda 2013.
Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
Bank Danych Lokalnych GUS [12.11.2013]
purda.pl [12.11.2013]
verwaltungsgeschichte.de [12.11.2013]
