Łodygowo: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Warmii i Mazur
| [wersja zweryfikowana] | [wersja zweryfikowana] |
(→Religia) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{Wieś infobox | {{Wieś infobox | ||
|nazwa = Łodygowo | |nazwa = Łodygowo | ||
| Linia 7: | Linia 5: | ||
|herb artykuł = | |herb artykuł = | ||
|dopełniacz wsi = Łodygowa | |dopełniacz wsi = Łodygowa | ||
| − | |zdjęcie = | + | |zdjęcie = |
| − | |opis zdjęcia = | + | |opis zdjęcia = |
|rodzaj miejscowości =wieś sołecka | |rodzaj miejscowości =wieś sołecka | ||
|województwo = warmińsko-mazurskie | |województwo = warmińsko-mazurskie | ||
| Linia 30: | Linia 28: | ||
|wikisłownik = | |wikisłownik = | ||
|www = | |www = | ||
| − | }} | + | }}<br/> |
| − | < | + | ''' Łodygowo''' (niem. ''Lodwigowen'', od 1938 r. ''Ludwigshagen'') – wieś sołecka położona w [[Województwo warmińsko-mazurskie| województwie warmińsko–mazurskim]], w [[Powiat piski | powiecie piskim]], w [[Biała Piska (gmina miejsko-wiejska)|gminie Biała Piska]]. W latach 1975–1998 miejscowość [[Podział administracyjny |administracyjnie]] należała do [[Województwo suwalskie|województwa suwalskiego]]. W 2010 r. liczyła 98 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje [[Krzysztof Szymanowski]]<ref> [http://bialapiska.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=18&Itemid=22/ Strona Gminy Biała Piska] [30.08.2013]</ref>. |
| − | + | <br/><br/> | |
| − | <br/> | ||
| − | == | + | ==Położenie== |
Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]] wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]. Miejscowość leży w odległości 10,5 km na południowy wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], przy drodze nr 610 w kierunku Szczuczyna. | Wieś położona jest na terenie [[Pojezierze Ełckie|Pojezierza Ełckiego]] wchodzącego w skład [[Kraina Wielkich Jezior Mazurskich|Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]. Miejscowość leży w odległości 10,5 km na południowy wschód od [[Biała Piska|Białej Piskiej]], przy drodze nr 610 w kierunku Szczuczyna. | ||
| − | |||
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Dzieje miejscowości == | |
| − | Osada istniała prawdopodobnie już około 1443 roku w lesie zwanym wówczas ''Lodwici'', zaś jej założyciele przybyli zza granicy mazowieckiej, ze wsi Czarnowo i Mazowo, które nazywano wtedy ''Ludwigowlas'' lub Lodwigowo, a zatem wszystkie te wsie – po obu stronach granicy – wzięły nazwę od owego lasu. Przywilej na prawie magdeburskim na dobra służebne o powierzchni 30 łanów otrzymali tutaj w 1471 roku spokrewnieni ze sobą: Wawrzyniec, Marek, Jerzy, Jakub, Jan, Andrzej, Maciej, Stanisław, Marcin i Mikołaj Łodwigowczycy. W XV i XVI wieku wieś występowała pod nazwami ''Lodwigowen'', ''Ludwigowen'', ''Loviken'', ''Loricken'', ''Łodigowen'', ''Lodwigoffczick'' – ale ostatecznie utrwaliła się pierwsza z nich. Wieś poniosła ogromne straty w wyniku epidemii dżumy, która dotarła tu w lipcu 1710 roku; zmarło wówczas aż 75 mieszkańców | + | Osada istniała prawdopodobnie już około 1443 roku w lesie zwanym wówczas ''Lodwici'', zaś jej założyciele przybyli zza granicy mazowieckiej, ze wsi Czarnowo i Mazowo, które nazywano wtedy ''Ludwigowlas'' lub Lodwigowo, a zatem wszystkie te wsie – po obu stronach granicy – wzięły nazwę od owego lasu. Przywilej na [[Prawo magdeburskie |prawie magdeburskim]] na dobra służebne o powierzchni 30 łanów otrzymali tutaj w 1471 roku spokrewnieni ze sobą: Wawrzyniec, Marek, Jerzy, Jakub, Jan, Andrzej, Maciej, Stanisław, Marcin i Mikołaj Łodwigowczycy. W XV i XVI wieku wieś występowała pod nazwami ''Lodwigowen'', ''Ludwigowen'', ''Loviken'', ''Loricken'', ''Łodigowen'', ''Lodwigoffczick'' – ale ostatecznie utrwaliła się pierwsza z nich. Wieś poniosła ogromne straty w wyniku epidemii dżumy, która dotarła tu w lipcu 1710 roku; zmarło wówczas aż 75 mieszkańców. |
| − | |||
| − | |||
| + | Po [[II wojna światowa na Warmii i Mazurach|II wojnie światowej]] ze względu na zniszczenie szkoły w [[Świdry|Świdrach]] założono w Łodygowie w listopadzie 1946 roku placówkę szkolną, która przetrwała do lat 70. XX w. | ||
| − | Aktualnie wieś jest siedzibą | + | Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa. |
| − | Liczba mieszkańców | + | Liczba mieszkańców w poszczególnych latach: |
| − | 1857 – 125 osób | + | *1857 r. – 125 osób |
| − | 1867 – 150 osób | + | *1867 r. – 150 osób |
| − | 1871 – 155 osób | + | *1871 r. – 155 osób |
| − | 1895 – 200 osób | + | *1895 r. – 200 osób |
| − | 1925 – 218 osób | + | *1925 r. – 218 osób |
| − | 1939 – 198 osób | + | *1939 r. – 198 osób |
| − | |||
| − | + | ==Religia== | |
| − | Łodygowo długo należało do [[Parafia ewangelicka w Białej Piskiej|parafii ewangelickiej w Białej Piskiej]], dopiero w 1902 roku zostało włączone do nowo utworzonej [[Parafia ewangelicka w Skarżynie|parafii ewangelickiej w Skarżynie]]. Obecnie wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Chrystusa Króla w Skarżynie |parafii rzymskokatolickiej | + | Łodygowo długo należało do [[Parafia ewangelicka w Białej Piskiej|parafii ewangelickiej w Białej Piskiej]], dopiero w 1902 roku zostało włączone do nowo utworzonej [[Parafia ewangelicka w Skarżynie|parafii ewangelickiej w Skarżynie]]. Obecnie wieś znajduje się na terenie [[Parafia pw. Chrystusa Króla w Skarżynie |parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie]]. |
<br/> | <br/> | ||
| − | + | == Zabytki== | |
| − | * | + | *dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku |
| − | * | + | *zespół budynków szkolnych z okresu międzywojennego: szkoła i budynek gospodarczy, murowane |
| − | * | + | *dwie murowane zagrody z początku XX wieku |
| − | |||
| − | + | ==Ludzie związani z miejscowością== | |
| − | *[[lkwim:Gerard Skok|Gerard Skok]] ( | + | *[[lkwim:Gerard Skok|Gerard Skok]] (1930–1987) - urodzony w Łodygowie publicysta, redaktor, działacz społeczno–oświatowy |
| − | + | == Bibliografia== | |
#Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011. | #Achremczyk Stanisław, ''Historia Warmii i Mazur'', t. I, Olsztyn 2011. | ||
#Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | #Białuński Grzegorz, ''Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie)'', Olsztyn 2002. | ||
| − | #Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach | + | #Białuński Grzegorz, ''Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711'', Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57. |
#''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970. | #''Pisz. Z dziejów miasta i powiatu'', red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970. | ||
| − | #Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, | + | #Sawicki Ryszard, ''Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna'', Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77. |
#''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857. | #''Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen'', Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857. | ||
| − | # | + | #[http://www.stat.gov.pl/bdl/app/samorzad_m.dims/ Bank Danych Lokalnych GUS] [17.08.2013] |
| − | # | + | #[http://www.verwaltungsgeschichte.de/johannisburg.html/ Deutsche Verwaltungsgeschichte] [17.08.2013] |
| − | # | + | #[http://bip.bialapiska.pl/zalaczniki/art/050506130925.doc/ Strona Urzędu Gminy Biała Piska] [17.08.2013] |
{{Przypisy}} | {{Przypisy}} | ||
Wersja z 22:54, 28 lis 2014
| Łodygowo | |
| | |
| Rodzaj miejscowości | wieś sołecka |
| Państwo |  Polska
|
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | piski |
| Gmina | Biała Piska |
| Liczba ludności (2010) | 98 |
| Strefa numeracyjna | (+48) 87 |
| Kod pocztowy | 12-230 |
| Tablice rejestracyjne | NPI |
| Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego   Łodygowo | |
| Położenie na mapie Polski  Łodygowo | |
{{#invoke:Koordynaty|szablon}} | |
Łodygowo (niem. Lodwigowen, od 1938 r. Ludwigshagen) – wieś sołecka położona w województwie warmińsko–mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego. W 2010 r. liczyła 98 mieszkańców. Obecnie funkcję sołtysa sprawuje Krzysztof Szymanowski[1].
Spis treści
Położenie
Wieś położona jest na terenie Pojezierza Ełckiego wchodzącego w skład Krainy Wielkich Jezior Mazurskich. Miejscowość leży w odległości 10,5 km na południowy wschód od Białej Piskiej, przy drodze nr 610 w kierunku Szczuczyna.
Dzieje miejscowości
Osada istniała prawdopodobnie już około 1443 roku w lesie zwanym wówczas Lodwici, zaś jej założyciele przybyli zza granicy mazowieckiej, ze wsi Czarnowo i Mazowo, które nazywano wtedy Ludwigowlas lub Lodwigowo, a zatem wszystkie te wsie – po obu stronach granicy – wzięły nazwę od owego lasu. Przywilej na prawie magdeburskim na dobra służebne o powierzchni 30 łanów otrzymali tutaj w 1471 roku spokrewnieni ze sobą: Wawrzyniec, Marek, Jerzy, Jakub, Jan, Andrzej, Maciej, Stanisław, Marcin i Mikołaj Łodwigowczycy. W XV i XVI wieku wieś występowała pod nazwami Lodwigowen, Ludwigowen, Loviken, Loricken, Łodigowen, Lodwigoffczick – ale ostatecznie utrwaliła się pierwsza z nich. Wieś poniosła ogromne straty w wyniku epidemii dżumy, która dotarła tu w lipcu 1710 roku; zmarło wówczas aż 75 mieszkańców.
Po II wojnie światowej ze względu na zniszczenie szkoły w Świdrach założono w Łodygowie w listopadzie 1946 roku placówkę szkolną, która przetrwała do lat 70. XX w.
Aktualnie wieś jest siedzibą sołectwa.
Liczba mieszkańców w poszczególnych latach:
- 1857 r. – 125 osób
- 1867 r. – 150 osób
- 1871 r. – 155 osób
- 1895 r. – 200 osób
- 1925 r. – 218 osób
- 1939 r. – 198 osób
Religia
Łodygowo długo należało do parafii ewangelickiej w Białej Piskiej, dopiero w 1902 roku zostało włączone do nowo utworzonej parafii ewangelickiej w Skarżynie. Obecnie wieś znajduje się na terenie parafii rzymskokatolickiej w Skarżynie.
Zabytki
- dawny cmentarz ewangelicki z XIX wieku
- zespół budynków szkolnych z okresu międzywojennego: szkoła i budynek gospodarczy, murowane
- dwie murowane zagrody z początku XX wieku
Ludzie związani z miejscowością
- Gerard Skok (1930–1987) - urodzony w Łodygowie publicysta, redaktor, działacz społeczno–oświatowy
Bibliografia
- Achremczyk Stanisław, Historia Warmii i Mazur, t. I, Olsztyn 2011.
- Białuński Grzegorz, Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie), Olsztyn 2002.
- Białuński Grzegorz, Przyczynek do przebiegu zarazy dżumy w starostwie piskim w latach 1709–1711, Znad Pisy, nr 13/14, 2004/2005, ss. 51–57.
- Pisz. Z dziejów miasta i powiatu, red. Wanda Korycka, Olsztyn 1970.
- Sawicki Ryszard, Dzieje wsi i parafii Skarżyn. Monografia historyczno-pastoralna, Znad Pisy, nr 15, 2006, ss. 52–77.
- Statistisch-Topographisches Adreß-Handbuch von Ostpreussen, Commission bei Wilhelm Koch, Königsberg 1857.
- Bank Danych Lokalnych GUS [17.08.2013]
- Deutsche Verwaltungsgeschichte [17.08.2013]
- Strona Urzędu Gminy Biała Piska [17.08.2013]
Przypisy
- ↑ Strona Gminy Biała Piska [30.08.2013]
